Trójca [cytaty]. Jak doktryna Trójcy jest postrzegana przez teologów i badaczy

Trójca [cytaty]

Jak doktryna Trójcy bywa postrzegana przez teologów naukowców i badaczy? Czy wiara w jednego Boga, który ma mieć troistą postać, jest bezkrytycznie akceptowana przez wszystkich? Oto lista cytatów, prezentujących poglądy z dala od dogmatu, który został wprowadzony w chrześcijaństwie po burzliwych dyskusjach pod koniec IV wieku.

Trójca [cytaty]:

Owen Barfield

(…) słowo „osoba”. Wywodzące się prawdopodobnie od etruskiego słowa, oznaczającego maskę aktora, słowo „persona” było używane przez przymskich ustawodawców na opisanie osobistych praw i obowiązków człowieka, które były definiowane zgodnie z jego osobistą pozycją życiową. Obecne znaczenie słowa jako indywidualnego człowieka jest w dużej mierze związane z faktem, że teologowie natrafili na nie, kiedy szukali jakiegoś terminu, który umożliwiłby potwierdzić im trójcę Boga bez przyznawania, że istnieje więcej niż jedna „substancja”.

Sądzę, że dobrą analogią Trójcy jest mityczny pies, strzegący bram Hadesu, w mitologii greckiej, zwany Cerberem.

fot. Wiki / domena publiczna

William Lane Craig
[osobiście popierający Trójcę – red.]

Autor później zdystansował się od tych słów, mówiąc m.in.:

Teraz myślę, że pospieszyłem się, mówiąc, że [Cerber] jest analogią do Trójcy. Z pewnością istnieją analogiczne elementy w historii Cerbera, ale nie jest to kompletna i ostatecznie satysfakcjonująca analogia do Trójcy, jak wyjaśniam w „Podstawach Filozoficznych”. Jednak rzeczą w związku z tą ilustracją jest jednak to, że pomaga ona zastanowić się na tym, jak może istnieć trzyosobowa istota.

[źródło]

To cesarze byli tymi, którzy tak naprawdę określili chrześcijańską doktrynę. Definicja została potem włączona do systemu prawnego, tak więc ortodoksja była podtrzymywana przez zarówno prawo świeckie, jak i chrześcijańskie, a heretycy byli skazywani przez państwo. Na powtórzenie zasługuje to, jak radykalna była to zmiana i w jak ogromnym stopniu ograniczyło to życie intelektualne […] Istotą ortodoksji stała się naturalnie niceańska Trójca. O ile teza tej książki jest słuszna, ta doktryna mogła się stać ortodoksyjna jedynie dlatego, ponieważ została narzucona przez państwo

Charles Freeman „381. Heretics, Pagans and the Christian State” [więcej]

Shirley C. Guthrie „Christian Doctrine”

„Biblia nie naucza doktryny o Trójcy. Ani samo słowo „trójca”, ani taki języki jak „jeden-w-trzech”, „trzy-w-jednym”, jedna „esencja” (lub „substancja”) i trzy „osoby” nie są językiem Biblii.

(Shirley C. Guthrie „Christian Doctrine”. Louisville, KY: Westminster John Knox Press, 1994. s. 76-77.)

James Martineau

Rozpad mitologii jest nie mniej naturalnym procesem niż jej rozwój i jest rzeczywiście nieunikniony w momencie, kiedy odkrywamy, jak wzrosła (…) obiektywna rzeczywistość kultu trynitarnego nieuchronnie zanika w oczach tych, którzy znają kolejne etapy, w trakcie których organizm doktryny formował się: zobaczyć, jak powstała, oznacza wyczucie, jak się rozpadnie. -> czytaj resztę cytatu TUTAJ

James Martineau

Każdy, kto dysponuje podstawami zmysłu historycznego, musi przyznać, że doktryna Trójcy nie stanowiła części pierwotnego przesłania. Święty Paweł nie znał jej i nie byłby w stanie zrozumieć znaczenia terminów użytych w formule teologicznej, na którą ostatecznie zgodził się kościół.

W. R. Matthews, „God in Christian Experience”

Pinchas Lapide / fot. Wikimedia (CC BY-SA 3.0)

W I wieku Bóg jest wciąż monoteistyczny w dobrym żydowskim stylu. W II wieku Bóg staje się dwoma osobami w jednej. Od III wieku Bóg stopniowo staje się troisty […]

Hans Küng ubolewa nad prawdziwym zmartwieniem wielu chrześcijan i usprawiedliwioną frustracją Żydów i Muzułmanów podczas usiłowań odnalezienia w Trójcy czystej wiary w jednego Boga.

Pinchas Lapide, ,,Jewish Monotheism and Christian Trinitarian Doctrine”

Pod koniec pierwszego i na przestrzeni drugiego wieku na chrześcijaństwo przeszło wielu uczonych, zarówno z judaizmu, jak i z pogaństwa. Do chrześcijańskich szkół teologicznych wnieśli swoje idee i frazeologię platońską, a szczególnie zapożyczenia z pism filozoficznych Filona. -> CZYTAJ CAŁY ARTYKYŁ

John McClintock, „Trinity” (Cyclopaedia of Biblical, Theological and Excclesiastical Literature)