Ewangelia Jana 11:49-55. Przekład interlinearny i komentarze

Ewangelia Jana 11 [interlinearny]

Ewangelia Jana 11 [interlinearny]: tekst

Jana 11:49

A jeden z nich, Kajfasz, który był tego roku arcykapłanem, powiedział do nich: Wy niczego nie wiecie.

Zobacz werset słowo po słowie

εἷς	δέ	τις	ἐξ	αὐτῶν	Καϊάφας	ἀρχιερεὺς
heis	de	tis	eks	auton	Kaiaphas	archiereus
jeden	z	ktoś	z	nich	Kajfasz	arcykapłanem

ὢν	τοῦ	ἐνιαυτοῦ	ἐκείνου	εἶπεν	αὐτοῖς	Ὑμεῖς
on	tou	eniautou	ekeinou	eipen	autois	hymeis
będąc	–	roku	owego	powiedział	im	wy

οὐκ	οἴδατε	οὐδέν
ouk	oidate	ouden
nie	wiecie	nic

Jana 11:50

Nie zdajecie sobie sprawy ¹, że korzystniej jest dla was ², aby jeden człowiek umarł za lud ³, niż gdyby cały naród miał zginąć ⁴.

Zobacz werset słowo po słowie

οὐδὲ	λογίζεσθε	ὅτι	συμφέρει	ὑμῖν	ἵνα	εἷς
oude	logizesthe	hoti	sympherei	hymin 5	hina	heis
ani	rozważacie (myślicie)	że	jest korzystnie	wam	aby	jeden

ἄνθρωπος	ἀποθάνῃ	ὑπὲρ	τοῦ	λαοῦ	καὶ	μὴ
anthropos	apothane	hyper	tou	laou	kai	me
człowiek	umarłby	za	–	lud	i	nie

ὅλον	τὸ	ἔθνος	ἀπόληται
holon	to	ethnos	apoletai
cały	–	naród	zginąłby

Jana 11:51

Nie powiedział zaś tego od siebie, lecz będąc w tym roku arcykapłanem, prorokował, że Jezus miał umrzeć za naród ⁶.

Zobacz werset słowo po słowie

τοῦτο	δὲ	ἀφ’	ἑαυτοῦ	οὐκ	εἶπεν	ἀλλὰ
touto	de	aph	eautou	ouk	eipen	alla
tego	zaś	od	siebie	nie	powiedział	lecz

ἀρχιερεὺς	ὢν	τοῦ	ἐνιαυτοῦ	ἐκείνου	ἐπροφήτευσεν	ὅτι
archiereus	on	tou	eniautou	ekeinou	epropheteusen	hoti
arcykapłanem	będąc	–	roku	owego	prorokował	że

ἔμελλεν	Ἰησοῦς	ἀποθνήσκειν	ὑπὲρ	τοῦ	ἔθνους
emellen	Iesous	apothneskein	hyper	tou	ethnous
miał	Jezus	umrzeć	za	–	naród

Jana 11:52

I nie tylko za naród ⁷, ale [też] aby zgromadzić w jedno rozproszone dzieci Boże ⁸.

Zobacz werset słowo po słowie

καὶ	οὐχ	ὑπὲρ	τοῦ	ἔθνους	μόνον	ἀλλ’
kai	ouch	hyper	tou	ethnous	monon	all
i	nie	za	–	naród	tylko	ale

ἵνα	καὶ	τὰ	τέκνα	τοῦ	Θεοῦ	τὰ
hina	kai	ta	tekna	tou	Theou	ta
aby	i	–	dzieci	–	Boga	–

διεσκορπισμένα	συναγάγῃ	εἰς	ἕν
dieskorpismena	synagage	eis	hen
które są rozproszone	zgromadziłby	w	jedno

Jana 11:53

Od tego więc dnia ⁹ zaplanowali wspólnie ¹⁰, że go zabiją.

Zobacz werset słowo po słowie

ἀπ’	ἐκείνης	οὖν	τῆς	ἡμέρας	ἐβουλεύσαντο	ἵνα
ap	ekeines	oun	tes	hemeras	ebouleusanto	hina
od	owego	zaś	–	dnia	radzili	aby

ἀποκτείνωσιν	αὐτόν
apokteinosin	auton
zabiliby	go

Jana 11:54

Jezus więc nie chodził już publicznie wśród Judejczyków, ale odszedł stamtąd w okolice blisko pustkowia ¹¹ do miasta nazywanego Efraim i tam pozostał ¹²ze [swoimi] uczniami.

Zobacz werset słowo po słowie

Ὁ	οὖν	Ἰησοῦς	οὐκέτι	παρρησίᾳ	περιεπάτει	ἐν
ho	oun	Iesous	ouketi	parresia	periepatei	en
–	więc	Jezus	już nie	jawnie	chodził	wśród

τοῖς	Ἰουδαίοις	ἀλλὰ	ἀπῆλθεν	ἐκεῖθεν	εἰς	τὴν
tois	Ioudaiois	alla	apelthen	ekeithen	eis	ten
–	Judejczyków	ale	odszedł	stamtąd	do	–

χώραν	ἐγγὺς	τῆς	ἐρήμου	εἰς	Ἐφραὶμ	λεγομένην
choran	engys	tes	eremou	eis	Ephraim	legomenen
krainy	blisko	–	pustkowia	do	Efraim	które jest nazywane

πόλιν	κἀκεῖ	ἔμεινεν	μετὰ	τῶν	μαθητῶν
polin	kakei	emeinen	meta	ton	matheton
miasta	i tam	pozostał	z	–	uczniami

Jana 11:55

Zbliżała się zaś Pascha ¹³ żydowska ¹⁴ i wielu [ludzi] z okolicy wstąpiło do Jerozolimy ¹⁵, aby odbyć [rytualne] oczyszczenie ¹⁶.

Zobacz werset słowo po słowie

Ἦν	δὲ	ἐγγὺς	τὸ	πάσχα	τῶν	Ἰουδαίων
ne	de	engys	to	pascha	ton	ioudaion
była	zaś	blisko	–	Pascha	–	Judejczyków

καὶ	ἀνέβησαν	πολλοὶ	εἰς	Ἱεροσόλυμα	ἐκ	τῆς
kai	anebesan	polloi	eis	Ierousolyma	ek	tes
i	wstąpiło	wielu	do	Jerozolimy	z	–

χώρας	πρὸ	τοῦ	πάσχα	ἵνα	ἁγνίσωσιν	ἑαυτούς
choras	pro	tou	pascha	hina	hagnisosin	eautous
krainy	przed	–	Paschą	żeby	oczyściliby	się

Podstawa tekstu greckiego: Novum Testamentum Graece (1904)

Ewangelia Jana 11 [interlinearny]: komentarze

Ewangelia Jana 11:49: postać Kajfasza w Ewangelii i historii

Zgodnie z relacją Józefa Flawiusza, Kajfasz został wyznaczony na swoje stanowisko w 18 r. n.e. przez rzymskiego prefekta Judei – Waleriusza Gratusa (poprzednika Poncjusza Piłata), zastępując na stanowisku Szymona syna Kamitosa; prowadził również proces przeciwko apostołom: Piotrowi i Janowi. Był zięciem Annasza (Jana 18:13). Urząd kapłana w Izraelu był stanowiskiem dożywotnim; podkreślając w tekście, iż Kajfasz sprawował funkcję w danym roku, autor może pokazywać, iż współczesny mu religijny establiszment odszedł od wzorców Tory, zdając się na łaskę i niełaskę rzymskich namiestników.

Postać Kajfasza jest poświadczona historycznie. W listopadzie 1990 r. w południowej Jerozolimie w jaskini grobowej odkryto dwanaście ossuariów z kośćmi, dwa z nich miały wypisane imię „Kajfasz”.

Ossuarium arcykapłana Józefa Kajfasza odnaleziono w Jerozolimie w 1990 roku. Muzeum Izraela, Jerozolima (CC BY-SA 3.0)

Ossuarium Kajfasza ma napis „Józef, syn Kajfasza”, w którym znajdowały się kości 60-letniego mężczyzny.

Ewangelia Jana 11:52: Połączenie Żydów i ludzi z pogan

Adresatem Ewangelii są też poganie, o czym pisze Paweł m.in. w Efezjan 2:11-12; dlatego efektem głoszenia Ewangelii będzie „jedna owczarnia i jeden pasterz”; innymi słowami mówił o tym Jezus w Jana 17:20-26:

„Aby wszyscy byli jedno, jak ty, Ojcze, we mnie, a ja w tobie, aby i oni byli w nas jedno. I dałem im tę chwałę, którą mi dałeś, aby byli jedno, jak my jesteśmy jedno. (…) Objawiłem im twoje imię i jeszcze objawię, aby miłość, którą mnie umiłowałeś, była w nich i ja w nich” (UBG).

Ewangelia Jana 11:54: Efraim, czyli ” jego potomstwa wyjdzie mnóstwo narodów”

Efraim to miejscowość położona ok. 20 km w linii prostej, a 33 km drogi pieszej (jak podaje Biblia Poznańska) od Jeruzalem, w regionie Perea; zwykle identyfikowana z Ofrą (Jozuego 18:23), Efronem (Jozuego 15:9) lub samym Efraimem (2 Samuela 13:23). Efraim dosłownie oznacza „owocny” i na myśl przywodzi błogosławieństwo młodszego syna Efraima – proroctwo z Rodzaju 48:19:

„Ten też stanie się ludem i on też urośnie, ale jego młodszy brat go przewyższy, a z jego potomstwa wyjdzie mnóstwo narodów”.

To właśnie spełniło się w fakcie, że narody na całym świecie usłyszały Dobrą Nowinę, kosztem Izraela (por. Rzymian 11:25). W kontekście (Jana 11:52) mowa o zgromadzeniu w jedno Dzieci Bożych, a więc również tych spośród narodów.

Ewangelia Jana 11 [interlinearny]: uwagi

1. Jedno z możliwych znaczeń czasownika λογίζομαι (logizomai)
2. korzystniej jest dla was: co można parafrazować – „jest w waszym interesie”. Zimna polityczna kalkulacja nie ma nic wspólnego z ochroną życia każdego człowieka zapisaną w Prawie Mojżeszowym.
3. Adam Clarke w swoim komentarzu stwierdza, że słowa Kajfasza były stałym wyrażeniem w ustach Żydów tamtego okresu; nawiązywały zapewne do Dnia Pojednania – podczas tego święta jeden z kozłów był zabijany przez arcykapłana.
4. Czasownik ἀπόλλυμι (apollymi) zostaje użyty też przez Chrystusa. W Jana 3:15-16 oraz Jana 6:12 mówi o  uratowaniu tych, którzy w niego wierzą. Kajfasz wierzy w zbawienie na poziomie narodowym (etnicznym), Chrystus oferuje zbawienie jednostkom, które decydują się pójść wąską ścieżką.
5. Jana 11:50 – wam: USB Textual Commentary potwierdza, że świadectwo manuskryptów dla zaimka „wam” jest wystarczające, by umieścić go w tekście; opuszczenie w niektórych manuskryptach mogło być przypadkowe lub dokonane pod wpływem Jana 18:14
6. Kilka przekładów anglojęzycznych dodaje tutaj słowo „żydowski” jako wynikające z kontekstu (porównaj np.: NIV, NET i God’s Word Translation). Inne wersety, w których słowo „naród” odnosi się do narodu żydowskiego: Mateusza 2:4, Mateusza 21:23, Mateusza 26:3, Mateusza 26:47; Marka 14:2; Łukasza 19:47, Łukasza 22:66; Jana 11:50; Dzieje 3:23, Dzieje 4:8, Dzieje 4:25, Dzieje 7:17, Dzieje 26:17, Dzieje 26:23; Rzymian 15:11; 2 Piotra 2:1.
7. zobacz także komentarze do wersetu Jana 11:50 (do słowa 'zginąć’ oraz Jana 11:51 (do słowa 'naród’).
8. całość wersetu to komentarz autora Ewangelii do podawanej przez niego narracji historycznej.
9. wyrażenie wskazuje, że plan został powzięty i od tego momentu szukano jedynie sposobu, aby usprawiedliwić wyrok, który zapadnie w niesprawiedliwym procesie sądowym (porównaj: Marka 14:1-2)
10. zaplanowali wspólnie: użycie strony zwrotnej wskazuje, że czynili to razem. Jednak jak wynika z Jana 18:14 („To właśnie Kajfasz doradził Judejczykom, że lepiej, aby jeden człowiek umarł za naród”), że decydujący głos należał do Kajfasza, którego stanowisko zostało zaakceptowane przez innych przywódców żydowskich. W obu wersetach użyte jest to samo słowo: συμβουλεύω (symboyleuo) – radzić, naradzać się, planować
11. pustkowie: i jego okolice nad Morzem Martwym to miejsce, gdzie przebywał również Jan Chrzciciel.
12. pozostał w Efraim: Adam Clarke w swoim komentarzu pisze, że większość komentatorów próbujących ustalić chronologię podaje, że Chrystus pozostawał w Efraim co najmniej dwa miesiące, z drugiej strony Biblia Poznańska informuje, że „najwyżej piętnaście dni”.
13. Pascha: to trzecia Pascha wspomniana w Ewangelii Jana.
14. Pascha żydowska: może to wskazywać, że Ewangelia Jana skierowana była do nie-Żydów i dopisek ma charakter wyjaśniający.
15. wstąpiło do Jerozolimy: dosłownie – weszło na górę. Podobny język wskazujący na wchodzenie na górę w stosunku do miejsc, gdzie znajduje się przybytek JHWH, używany jest w Starym Testamencie. Analogicznie „schodzenie w dół” odnosi się do często do miejsc pogańskiego kultu, np. Betel.
16. odbyć rytualne oczyszczenie: porównaj – Liczb 9:8-12; czytaj także – 1 Koryntian 5:7: „Wyrzućcie więc stary kwas, abyście się stali nowym ciastem, jako że przaśni jesteście. Chrystus bowiem został złożony w ofierze jako nasza Pascha”. Tuż przed Paschą, kiedy zostanie zamordowany Chrystus, wyznawcy judaizmu udawali się do Jerozolimy, aby odbyć rytualne oczyszczenie. Do przygotowań przed Paschą nawiązywał również Paweł, pisząc do eklezji w Koryncie o oczyszczeniu duchowym.