Spis treści
Ewangelia Jana 11 [interlinearny]
Ewangelia Jana 11 [interlinearny]: tekst
Jana 11:49
A jeden z nich, Kajfasz, który był tego roku arcykapłanem, powiedział do nich: Wy niczego nie wiecie.
Jana 11:50
Nie zdajecie sobie sprawy 1, że korzystniej jest dla was 2, aby jeden człowiek umarł za lud 3, niż gdyby cały naród miał zginąć 4.
Jana 11:51
Nie powiedział zaś tego od siebie, lecz będąc w tym roku arcykapłanem, prorokował, że Jezus miał umrzeć za naród 6.
Jana 11:52
I nie tylko za naród 7, ale [też] aby zgromadzić w jedno rozproszone dzieci Boże 8.
Jana 11:53
Jana 11:54
Jezus więc nie chodził już publicznie wśród Judejczyków, ale odszedł stamtąd w okolice blisko pustkowia 11 do miasta nazywanego Efraim i tam pozostał 12ze [swoimi] uczniami.
Jana 11:55
Zbliżała się zaś Pascha 13 żydowska 14 i wielu [ludzi] z okolicy wstąpiło do Jerozolimy 15, aby odbyć [rytualne] oczyszczenie 16.
Podstawa tekstu greckiego: Novum Testamentum Graece (1904)
Ewangelia Jana 11 [interlinearny]: komentarze
Ewangelia Jana 11:49: postać Kajfasza w Ewangelii i historii
Zgodnie z relacją Józefa Flawiusza, Kajfasz został wyznaczony na swoje stanowisko w 18 r. n.e. przez rzymskiego prefekta Judei – Waleriusza Gratusa (poprzednika Poncjusza Piłata), zastępując na stanowisku Szymona syna Kamitosa; prowadził również proces przeciwko apostołom: Piotrowi i Janowi. Był zięciem Annasza (Jana 18:13). Urząd kapłana w Izraelu był stanowiskiem dożywotnim; podkreślając w tekście, iż Kajfasz sprawował funkcję w danym roku, autor może pokazywać, iż współczesny mu religijny establiszment odszedł od wzorców Tory, zdając się na łaskę i niełaskę rzymskich namiestników.
Postać Kajfasza jest poświadczona historycznie. W listopadzie 1990 r. w południowej Jerozolimie w jaskini grobowej odkryto dwanaście ossuariów z kośćmi, dwa z nich miały wypisane imię „Kajfasz”.

Ossuarium arcykapłana Józefa Kajfasza odnaleziono w Jerozolimie w 1990 roku. Muzeum Izraela, Jerozolima (CC BY-SA 3.0)
Ossuarium Kajfasza ma napis „Józef, syn Kajfasza”, w którym znajdowały się kości 60-letniego mężczyzny.
Ewangelia Jana 11:52: Połączenie Żydów i ludzi z pogan
Adresatem Ewangelii są też poganie, o czym pisze Paweł m.in. w Efezjan 2:11-12; dlatego efektem głoszenia Ewangelii będzie „jedna owczarnia i jeden pasterz”; innymi słowami mówił o tym Jezus w Jana 17:20-26:
„Aby wszyscy byli jedno, jak ty, Ojcze, we mnie, a ja w tobie, aby i oni byli w nas jedno. I dałem im tę chwałę, którą mi dałeś, aby byli jedno, jak my jesteśmy jedno. (…) Objawiłem im twoje imię i jeszcze objawię, aby miłość, którą mnie umiłowałeś, była w nich i ja w nich” (UBG).
Ewangelia Jana 11:54: Efraim, czyli ” jego potomstwa wyjdzie mnóstwo narodów”
Efraim to miejscowość położona ok. 20 km w linii prostej, a 33 km drogi pieszej (jak podaje Biblia Poznańska) od Jeruzalem, w regionie Perea; zwykle identyfikowana z Ofrą (Jozuego 18:23), Efronem (Jozuego 15:9) lub samym Efraimem (2 Samuela 13:23). Efraim dosłownie oznacza „owocny” i na myśl przywodzi błogosławieństwo młodszego syna Efraima – proroctwo z Rodzaju 48:19:
„Ten też stanie się ludem i on też urośnie, ale jego młodszy brat go przewyższy, a z jego potomstwa wyjdzie mnóstwo narodów”.
To właśnie spełniło się w fakcie, że narody na całym świecie usłyszały Dobrą Nowinę, kosztem Izraela (por. Rzymian 11:25). W kontekście (Jana 11:52) mowa o zgromadzeniu w jedno Dzieci Bożych, a więc również tych spośród narodów.
Ewangelia Jana 11 [interlinearny]: uwagi
- Jedno z możliwych znaczeń czasownika λογίζομαι (logizomai)
- korzystniej jest dla was: co można parafrazować – „jest w waszym interesie”. Zimna polityczna kalkulacja nie ma nic wspólnego z ochroną życia każdego człowieka zapisaną w Prawie Mojżeszowym.
- Adam Clarke w swoim komentarzu stwierdza, że słowa Kajfasza były stałym wyrażeniem w ustach Żydów tamtego okresu; nawiązywały zapewne do Dnia Pojednania – podczas tego święta jeden z kozłów był zabijany przez arcykapłana.
- Czasownik ἀπόλλυμι (apollymi) zostaje użyty też przez Chrystusa. W Jana 3:15-16 oraz Jana 6:12 mówi o uratowaniu tych, którzy w niego wierzą. Kajfasz wierzy w zbawienie na poziomie narodowym (etnicznym), Chrystus oferuje zbawienie jednostkom, które decydują się pójść wąską ścieżką.
- Jana 11:50 – wam: USB Textual Commentary potwierdza, że świadectwo manuskryptów dla zaimka „wam” jest wystarczające, by umieścić go w tekście; opuszczenie w niektórych manuskryptach mogło być przypadkowe lub dokonane pod wpływem Jana 18:14
- Kilka przekładów anglojęzycznych dodaje tutaj słowo „żydowski” jako wynikające z kontekstu (porównaj np.: NIV, NET i God’s Word Translation). Inne wersety, w których słowo „naród” odnosi się do narodu żydowskiego: Mateusza 2:4, Mateusza 21:23, Mateusza 26:3, Mateusza 26:47; Marka 14:2; Łukasza 19:47, Łukasza 22:66; Jana 11:50; Dzieje 3:23, Dzieje 4:8, Dzieje 4:25, Dzieje 7:17, Dzieje 26:17, Dzieje 26:23; Rzymian 15:11; 2 Piotra 2:1.
- zobacz także komentarze do wersetu Jana 11:50 (do słowa 'zginąć’ oraz Jana 11:51 (do słowa 'naród’).
- całość wersetu to komentarz autora Ewangelii do podawanej przez niego narracji historycznej.
- wyrażenie wskazuje, że plan został powzięty i od tego momentu szukano jedynie sposobu, aby usprawiedliwić wyrok, który zapadnie w niesprawiedliwym procesie sądowym (porównaj: Marka 14:1-2)
- zaplanowali wspólnie: użycie strony zwrotnej wskazuje, że czynili to razem. Jednak jak wynika z Jana 18:14 („To właśnie Kajfasz doradził Judejczykom, że lepiej, aby jeden człowiek umarł za naród”), że decydujący głos należał do Kajfasza, którego stanowisko zostało zaakceptowane przez innych przywódców żydowskich. W obu wersetach użyte jest to samo słowo: συμβουλεύω (symboyleuo) – radzić, naradzać się, planować
- pustkowie: i jego okolice nad Morzem Martwym to miejsce, gdzie przebywał również Jan Chrzciciel.
- pozostał w Efraim: Adam Clarke w swoim komentarzu pisze, że większość komentatorów próbujących ustalić chronologię podaje, że Chrystus pozostawał w Efraim co najmniej dwa miesiące, z drugiej strony Biblia Poznańska informuje, że „najwyżej piętnaście dni”.
- Pascha: to trzecia Pascha wspomniana w Ewangelii Jana.
- Pascha żydowska: może to wskazywać, że Ewangelia Jana skierowana była do nie-Żydów i dopisek ma charakter wyjaśniający.
- wstąpiło do Jerozolimy: dosłownie – weszło na górę. Podobny język wskazujący na wchodzenie na górę w stosunku do miejsc, gdzie znajduje się przybytek JHWH, używany jest w Starym Testamencie. Analogicznie „schodzenie w dół” odnosi się do często do miejsc pogańskiego kultu, np. Betel.
- odbyć rytualne oczyszczenie: porównaj – Liczb 9:8-12; czytaj także – 1 Koryntian 5:7: „Wyrzućcie więc stary kwas, abyście się stali nowym ciastem, jako że przaśni jesteście. Chrystus bowiem został złożony w ofierze jako nasza Pascha”. Tuż przed Paschą, kiedy zostanie zamordowany Chrystus, wyznawcy judaizmu udawali się do Jerozolimy, aby odbyć rytualne oczyszczenie. Do przygotowań przed Paschą nawiązywał również Paweł, pisząc do eklezji w Koryncie o oczyszczeniu duchowym.