Ewangelia Jana 11 [interlinearny]

Ewangelia Jana 11 [interlinearny]: tekst

Jana 11:49

A jeden z nich, Kajfasz, który był tego roku arcykapłanem, powiedział do nich: Wy niczego nie wiecie.

Zobacz werset słowo po słowie
εἷς δέ τις ἐξ αὐτῶν Καϊάφας ἀρχιερεὺς
heis de tis eks auton Kaiaphas archiereus
jeden z ktoś z nich Kajfasz arcykapłanem
ὢν τοῦ ἐνιαυτοῦ ἐκείνου εἶπεν αὐτοῖς Ὑμεῖς
on tou eniautou ekeinou eipen autois hymeis
będąc roku owego powiedział im wy
οὐκ οἴδατε οὐδέν
ouk oidate ouden
nie wiecie nic

Jana 11:50

Nie zdajecie sobie sprawy 1, że korzystniej jest dla was 2, aby jeden człowiek umarł za lud 3, niż gdyby cały naród miał zginąć 4.

Zobacz werset słowo po słowie
οὐδὲ λογίζεσθε ὅτι συμφέρει ὑμῖν ἵνα εἷς
oude logizesthe hoti sympherei hymin 5 hina heis
ani  rozważacie (myślicie) że jest korzystnie wam aby jeden
ἄνθρωπος ἀποθάνῃ ὑπὲρ τοῦ λαοῦ καὶ μὴ
anthropos apothane hyper tou laou kai me
człowiek umarłby za lud i nie
ὅλον τὸ ἔθνος ἀπόληται
holon to ethnos apoletai
cały naród zginąłby

Jana 11:51

Nie powiedział zaś tego od siebie, lecz będąc w tym roku arcykapłanem, prorokował, że Jezus miał umrzeć za naród 6.

Zobacz werset słowo po słowie
τοῦτο δὲ ἀφ’ ἑαυτοῦ οὐκ εἶπεν ἀλλὰ
touto de aph eautou ouk eipen alla
tego zaś od siebie nie powiedział lecz
ἀρχιερεὺς ὢν τοῦ ἐνιαυτοῦ ἐκείνου ἐπροφήτευσεν ὅτι
archiereus on tou eniautou ekeinou epropheteusen hoti
arcykapłanem będąc roku owego prorokował że
ἔμελλεν Ἰησοῦς ἀποθνήσκειν ὑπὲρ τοῦ ἔθνους
emellen Iesous apothneskein hyper tou ethnous
miał Jezus umrzeć za naród

Jana 11:52

I nie tylko za naród 7, ale [też] aby zgromadzić w jedno rozproszone dzieci Boże 8.

Zobacz werset słowo po słowie
καὶ οὐχ ὑπὲρ τοῦ ἔθνους μόνον ἀλλ’
kai ouch hyper tou ethnous monon all
i nie za naród tylko ale
ἵνα καὶ τὰ τέκνα τοῦ Θεοῦ τὰ
hina kai ta tekna tou Theou ta
aby i dzieci Boga
διεσκορπισμένα συναγάγῃ εἰς ἕν
dieskorpismena synagage eis hen
które są rozproszone zgromadziłby w jedno

Jana 11:53

Od tego więc dnia 9 zaplanowali wspólnie 10, że go zabiją.

Zobacz werset słowo po słowie
ἀπ’ ἐκείνης οὖν τῆς ἡμέρας ἐβουλεύσαντο ἵνα
ap ekeines oun tes hemeras ebouleusanto hina
od owego zaś dnia radzili aby
ἀποκτείνωσιν αὐτόν
apokteinosin auton
zabiliby go

Jana 11:54

Jezus więc nie chodził już publicznie wśród Judejczyków, ale odszedł stamtąd w okolice blisko pustkowia 11 do miasta nazywanego Efraim i tam pozostał 12ze [swoimi] uczniami.

Zobacz werset słowo po słowie
οὖν Ἰησοῦς οὐκέτι παρρησίᾳ περιεπάτει ἐν
ho oun Iesous ouketi parresia periepatei en
więc Jezus już nie jawnie chodził wśród
τοῖς Ἰουδαίοις ἀλλὰ ἀπῆλθεν ἐκεῖθεν εἰς τὴν
tois Ioudaiois alla apelthen ekeithen eis ten
Judejczyków ale odszedł stamtąd do
χώραν ἐγγὺς τῆς ἐρήμου εἰς Ἐφραὶμ λεγομένην
choran engys tes eremou eis Ephraim legomenen
krainy blisko pustkowia do Efraim które jest nazywane
πόλιν κἀκεῖ ἔμεινεν μετὰ τῶν μαθητῶν
polin kakei emeinen meta ton matheton
miasta i tam pozostał z uczniami

Jana 11:55

Zbliżała się zaś Pascha 13 żydowska 14 i wielu [ludzi] z okolicy wstąpiło do Jerozolimy 15, aby odbyć [rytualne] oczyszczenie 16.

Zobacz werset słowo po słowie
Ἦν δὲ ἐγγὺς τὸ πάσχα τῶν Ἰουδαίων
ne de engys to pascha ton ioudaion
była zaś blisko Pascha Judejczyków
καὶ ἀνέβησαν πολλοὶ εἰς Ἱεροσόλυμα ἐκ τῆς
kai anebesan polloi eis Ierousolyma ek tes
i wstąpiło wielu do Jerozolimy z
χώρας πρὸ τοῦ πάσχα ἵνα ἁγνίσωσιν ἑαυτούς
choras pro tou pascha hina hagnisosin eautous
krainy przed Paschą żeby oczyściliby  się

Podstawa tekstu greckiego: Novum Testamentum Graece (1904)

Ewangelia Jana 11 [interlinearny]: komentarze

Ewangelia Jana 11:49: postać Kajfasza w Ewangelii i historii

Zgodnie z relacją Józefa Flawiusza, Kajfasz został wyznaczony na swoje stanowisko w 18 r. n.e. przez rzymskiego prefekta Judei – Waleriusza Gratusa (poprzednika Poncjusza Piłata), zastępując na stanowisku Szymona syna Kamitosa; prowadził również proces przeciwko apostołom: Piotrowi i Janowi. Był zięciem Annasza (Jana 18:13). Urząd kapłana w Izraelu był stanowiskiem dożywotnim; podkreślając w tekście, iż Kajfasz sprawował funkcję w danym roku, autor może pokazywać, iż współczesny mu religijny establiszment odszedł od wzorców Tory, zdając się na łaskę i niełaskę rzymskich namiestników.

Postać Kajfasza jest poświadczona historycznie. W listopadzie 1990 r. w południowej Jerozolimie w jaskini grobowej odkryto dwanaście ossuariów z kośćmi, dwa z nich miały wypisane imię „Kajfasz”.

Ossuarium arcykapłana Józefa Kajfasza odnaleziono w Jerozolimie w 1990 roku. Muzeum Izraela, Jerozolima (CC BY-SA 3.0)

Ossuarium arcykapłana Józefa Kajfasza odnaleziono w Jerozolimie w 1990 roku. Muzeum Izraela, Jerozolima (CC BY-SA 3.0)

Ossuarium Kajfasza ma napis „Józef, syn Kajfasza”, w którym znajdowały się kości 60-letniego mężczyzny.

Ewangelia Jana 11:52: Połączenie Żydów i ludzi z pogan

Adresatem Ewangelii są też poganie, o czym pisze Paweł m.in. w Efezjan 2:11-12; dlatego efektem głoszenia Ewangelii będzie „jedna owczarnia i jeden pasterz”; innymi słowami mówił o tym Jezus w Jana 17:20-26:

„Aby wszyscy byli jedno, jak ty, Ojcze, we mnie, a ja w tobie, aby i oni byli w nas jedno. I dałem im tę chwałę, którą mi dałeś, aby byli jedno, jak my jesteśmy jedno. (…) Objawiłem im twoje imię i jeszcze objawię, aby miłość, którą mnie umiłowałeś, była w nich i ja w nich” (UBG).

Ewangelia Jana 11:54: Efraim, czyli ” jego potomstwa wyjdzie mnóstwo narodów”

Efraim to miejscowość położona ok. 20 km w linii prostej, a 33 km drogi pieszej (jak podaje Biblia Poznańska) od Jeruzalem, w regionie Perea; zwykle identyfikowana z Ofrą (Jozuego 18:23), Efronem (Jozuego 15:9) lub samym Efraimem (2 Samuela 13:23). Efraim dosłownie oznacza „owocny” i na myśl przywodzi błogosławieństwo młodszego syna Efraima – proroctwo z Rodzaju 48:19:

„Ten też stanie się ludem i on też urośnie, ale jego młodszy brat go przewyższy, a z jego potomstwa wyjdzie mnóstwo narodów”.

To właśnie spełniło się w fakcie, że narody na całym świecie usłyszały Dobrą Nowinę, kosztem Izraela (por. Rzymian 11:25). W kontekście (Jana 11:52) mowa o zgromadzeniu w jedno Dzieci Bożych, a więc również tych spośród narodów.

Ewangelia Jana 11 [interlinearny]: uwagi

  1. Jedno z możliwych znaczeń czasownika λογίζομαι (logizomai)
  2. korzystniej jest dla was: co można parafrazować – „jest w waszym interesie”. Zimna polityczna kalkulacja nie ma nic wspólnego z ochroną życia każdego człowieka zapisaną w Prawie Mojżeszowym.
  3. Adam Clarke w swoim komentarzu stwierdza, że słowa Kajfasza były stałym wyrażeniem w ustach Żydów tamtego okresu; nawiązywały zapewne do Dnia Pojednania – podczas tego święta jeden z kozłów był zabijany przez arcykapłana.
  4. Czasownik ἀπόλλυμι (apollymi) zostaje użyty też przez Chrystusa. W Jana 3:15-16 oraz Jana 6:12 mówi o  uratowaniu tych, którzy w niego wierzą. Kajfasz wierzy w zbawienie na poziomie narodowym (etnicznym), Chrystus oferuje zbawienie jednostkom, które decydują się pójść wąską ścieżką.
  5. Jana 11:50 – wam: USB Textual Commentary potwierdza, że świadectwo manuskryptów dla zaimka „wam” jest wystarczające, by umieścić go w tekście; opuszczenie w niektórych manuskryptach mogło być przypadkowe lub dokonane pod wpływem Jana 18:14
  6. Kilka przekładów anglojęzycznych dodaje tutaj słowo „żydowski” jako wynikające z kontekstu (porównaj np.: NIV, NET i God’s Word Translation). Inne wersety, w których słowo „naród” odnosi się do narodu żydowskiego: Mateusza 2:4, Mateusza 21:23, Mateusza 26:3, Mateusza 26:47; Marka 14:2; Łukasza 19:47, Łukasza 22:66; Jana 11:50; Dzieje 3:23, Dzieje 4:8, Dzieje 4:25, Dzieje 7:17, Dzieje 26:17, Dzieje 26:23; Rzymian 15:11; 2 Piotra 2:1.
  7. zobacz także komentarze do wersetu Jana 11:50 (do słowa 'zginąć’ oraz Jana 11:51 (do słowa 'naród’).
  8. całość wersetu to komentarz autora Ewangelii do podawanej przez niego narracji historycznej.
  9. wyrażenie wskazuje, że plan został powzięty i od tego momentu szukano jedynie sposobu, aby usprawiedliwić wyrok, który zapadnie w niesprawiedliwym procesie sądowym (porównaj: Marka 14:1-2)
  10. zaplanowali wspólnie: użycie strony zwrotnej wskazuje, że czynili to razem. Jednak jak wynika z Jana 18:14 („To właśnie Kajfasz doradził Judejczykom, że lepiej, aby jeden człowiek umarł za naród”), że decydujący głos należał do Kajfasza, którego stanowisko zostało zaakceptowane przez innych przywódców żydowskich. W obu wersetach użyte jest to samo słowo: συμβουλεύω (symboyleuo) – radzić, naradzać się, planować
  11. pustkowie: i jego okolice nad Morzem Martwym to miejsce, gdzie przebywał również Jan Chrzciciel.
  12. pozostał w Efraim: Adam Clarke w swoim komentarzu pisze, że większość komentatorów próbujących ustalić chronologię podaje, że Chrystus pozostawał w Efraim co najmniej dwa miesiące, z drugiej strony Biblia Poznańska informuje, że „najwyżej piętnaście dni”.
  13. Pascha: to trzecia Pascha wspomniana w Ewangelii Jana.
  14. Pascha żydowska: może to wskazywać, że Ewangelia Jana skierowana była do nie-Żydów i dopisek ma charakter wyjaśniający.
  15. wstąpiło do Jerozolimy: dosłownie – weszło na górę. Podobny język wskazujący na wchodzenie na górę w stosunku do miejsc, gdzie znajduje się przybytek JHWH, używany jest w Starym Testamencie. Analogicznie „schodzenie w dół” odnosi się do często do miejsc pogańskiego kultu, np. Betel.
  16. odbyć rytualne oczyszczenie: porównaj – Liczb 9:8-12; czytaj także – 1 Koryntian 5:7: „Wyrzućcie więc stary kwas, abyście się stali nowym ciastem, jako że przaśni jesteście. Chrystus bowiem został złożony w ofierze jako nasza Pascha”. Tuż przed Paschą, kiedy zostanie zamordowany Chrystus, wyznawcy judaizmu udawali się do Jerozolimy, aby odbyć rytualne oczyszczenie. Do przygotowań przed Paschą nawiązywał również Paweł, pisząc do eklezji w Koryncie o oczyszczeniu duchowym.