Spis treści

Zobacz także: Plan czytania Biblii w rok

Ewangelia Jana 11: tekst

koment. -> kliknięcie powoduje przeniesienie do komentarza do wersetu poniżej tekstu rozdziału

Zajęcie Rabby

Ewangelia Jana 11:1

A był chory pewien człowiek, Łazarz z Betanii, z miasteczka Marii i jej siostry Marty.

Ewangelia Jana 11:2

A to była ta Maria, która namaściła Pana maścią i wycierała jego nogi swoimi włosami.
Jej to brat, Łazarz, chorował.

Ewangelia Jana 11:3

Siostry więc posłały do niego wiadomość: Panie, oto ten, którego miłujesz, choruje.

Ewangelia Jana 11:4

A gdy Jezus to usłyszał, powiedział: Ta choroba nie jest na śmierć, ale na chwałę Bożą, aby przez nią był uwielbiony Syn Boży.

Ewangelia Jana 11:5

Jezus zaś miłował Martę i jej siostrę, i Łazarza.

Ewangelia Jana 11:6

A gdy usłyszał, że choruje, został jeszcze dwa dni w miejscu, w którym przebywał.

Ewangelia Jana 11:7

Lecz potem powiedział do swoich uczniów: Chodźmy znowu do Judei.

Ewangelia Jana 11:8

Uczniowie mu powiedzieli: Mistrzu, Żydzi dopiero co usiłowali cię ukamienować, a znowu tam idziesz?

Ewangelia Jana 11:9

Jezus odpowiedział: Czyż dzień nie ma dwunastu godzin? Jeśli ktoś chodzi we dnie, nie potknie się, bo widzi światłość tego świata.

Ewangelia Jana 11:10

A jeśli ktoś chodzi w nocy, potknie się, bo nie ma w nim światłości.

Ewangelia Jana 11:11

To powiedział, a potem dodał: Łazarz, nasz przyjaciel, śpi, ale idę, aby obudzić go ze snu.

Ewangelia Jana 11:12

Wtedy jego uczniowie powiedzieli: Panie, jeśli śpi, będzie zdrowy.

Ewangelia Jana 11:13

Ale Jezus mówił o jego śmierci, lecz oni myśleli, że mówił o zaśnięciu zwykłym snem.

Ewangelia Jana 11:14

Wówczas Jezus powiedział im otwarcie: Łazarz umarł.

Ewangelia Jana 11:15

I ze względu na was raduję się, że mnie tam nie było, abyście uwierzyli.
Ale chodźmy do niego.

Ewangelia Jana 11:16

Wtedy Tomasz, zwany Didymos, powiedział do współuczniów: Chodźmy i my, aby z nim umrzeć.

Ewangelia Jana 11:17

Kiedy Jezus przyszedł, zastał go już cztery dni leżącego w grobie.

Ewangelia Jana 11:18

A Betania była niedaleko Jerozolimy, w odległości około piętnastu stadiów.

Ewangelia Jana 11:19

A wielu Żydów przyszło do Marty i Marii, aby je pocieszyć po stracie brata.

Ewangelia Jana 11:20

Gdy Marta usłyszała, że Jezus nadchodzi, wybiegła mu naprzeciw.
Ale Maria siedziała w domu.

Ewangelia Jana 11:21

I powiedziała Marta do Jezusa: Panie, gdybyś tu był, mój brat by nie umarł.

Ewangelia Jana 11:22

Ale i teraz wiem, że Bóg da tobie, o cokolwiek go poprosisz.

Ewangelia Jana 11:23

Jezus jej odpowiedział: Twój brat zmartwychwstanie.

Ewangelia Jana 11:24

Marta mu powiedziała: Wiem, że zmartwychwstanie przy zmartwychwstaniu w dniu ostatecznym.

Ewangelia Jana 11:25

I powiedział do niej Jezus: Ja jestem zmartwychwstaniem i życiem.
Kto we mnie wierzy, choćby i umarł, będzie żył.

Ewangelia Jana 11:26

A każdy, kto żyje i wierzy we mnie, nigdy nie umrze.
Czy wierzysz w to?

Ewangelia Jana 11:27

Odpowiedziała mu: Tak, Panie.
Ja uwierzyłam, że ty jesteś Chrystusem, Synem Bożym, który miał przyjść na świat.

Ewangelia Jana 11:28

A to powiedziawszy, poszła i potajemnie zawołała swoją siostrę Marię, i powiedziała: Jest tu Nauczyciel i woła cię.

Ewangelia Jana 11:29

Gdy tylko ona to usłyszała, zaraz wstała i poszła do niego.

Ewangelia Jana 11:30

A Jezus jeszcze nie wszedł do miasteczka, lecz był na tym miejscu, gdzie Marta wyszła mu naprzeciw.

Ewangelia Jana 11:31

Wtedy Żydzi, którzy byli z nią w domu i pocieszali ją, widząc, że Maria szybko wstała i wyszła, poszli za nią, mówiąc: Idzie do grobu, aby tam płakać.

Ewangelia Jana 11:32

A gdy Maria przyszła tam, gdzie był Jezus, ujrzała go, przypadła mu do nóg i powiedziała: Panie, gdybyś tu był, mój brat by nie umarł.

Ewangelia Jana 11:33

Kiedy Jezus zobaczył ją płaczącą i płaczących Żydów, którzy z nią przyszli, rozrzewnił się w duchu i zasmucił się.

Ewangelia Jana 11:34

I zapytał: Gdzie go położyliście? Odpowiedzieli mu: Panie, chodź i zobacz.

Ewangelia Jana 11:35

I Jezus zapłakał.

Ewangelia Jana 11:36

Wtedy Żydzi powiedzieli: Patrzcie, jak go miłował.

Ewangelia Jana 11:37

A niektórzy z nich mówili: Czyż ten, który otworzył oczy ślepego, nie mógł sprawić, aby on nie umarł?

Ewangelia Jana 11:38

Jezus zaś ponownie się rozrzewnił i przyszedł do grobu.
Była to jaskinia, a u jej wejścia był położony kamień.

Ewangelia Jana 11:39

I powiedział Jezus: Usuńcie ten kamień.
Powiedziała do niego Marta, siostra zmarłego: Panie, już cuchnie, bo od czterech dni leży w grobie.

Ewangelia Jana 11:40

Jezus jej rzekł: Czyż nie powiedziałem ci, że jeśli uwierzysz, ujrzysz chwałę Bożą?

Ewangelia Jana 11:41

Wtedy usunęli kamień z miejsca, gdzie był położony zmarły.
Jezus zaś podniósł oczy w górę i powiedział: Ojcze, dziękuję ci, że mnie wysłuchałeś.

Ewangelia Jana 11:42

A ja wiedziałem, że mnie zawsze wysłuchujesz, ale powiedziałem to ze względu na stojących wokoło ludzi, aby uwierzyli, że ty mnie posłałeś.

Ewangelia Jana 11:43

Gdy to powiedział, zawołał donośnym głosem: Łazarzu, wyjdź na zewnątrz!

Ewangelia Jana 11:44

I wyszedł ten, który umarł, mając ręce i nogi powiązane opaskami, a twarz obwiązaną chustką.
Powiedział do nich Jezus: Rozwiążcie go i pozwólcie mu odejść.

Ewangelia Jana 11:45

Wielu więc z Żydów, którzy przyszli do Marii i widzieli to, czego Jezus dokonał, uwierzyło w niego.

Ewangelia Jana 11:46

Lecz niektórzy z nich odeszli do faryzeuszy i powiedzieli im, co Jezus uczynił.

Ewangelia Jana 11:47

Wtedy naczelni kapłani i faryzeusze zebrali się na naradę i mówili: Co zrobimy? Bo ten człowiek czyni wiele cudów.

Ewangelia Jana 11:48

Jeśli go tak zostawimy, wszyscy uwierzą w niego i przyjdą Rzymianie, i zabiorą nam to nasze miejsce i naród.

Ewangelia Jana 11:49

A jeden z nich, Kajfasz, który był tego roku najwyższym kapłanem, powiedział do nich: Wy nic nie wiecie;

Ewangelia Jana 11:50

I nie bierzecie pod uwagę, że pożyteczniej jest dla nas, żeby jeden człowiek umarł za lud, a żeby cały ten naród nie zginął.

Ewangelia Jana 11:51

A nie mówił tego sam od siebie, ale będąc tego roku najwyższym kapłanem, prorokował, że Jezus miał umrzeć za ten naród;

Ewangelia Jana 11:52

A nie tylko za ten naród, ale też po to, aby zgromadzić w jedno rozproszone dzieci Boże.

Ewangelia Jana 11:53

Od tego więc dnia naradzali się wspólnie nad tym, aby go zabić.

Ewangelia Jana 11:54

A Jezus już nie chodził jawnie wśród Żydów, ale odszedł stamtąd do krainy, która leży w pobliżu pustyni, do miasta zwanego Efraim, i tam mieszkał ze swoimi uczniami.

Ewangelia Jana 11:55

A zbliżała się Pascha żydowska.
I wielu z tej okolicy szło do Jerozolimy przed Paschą, aby się oczyścić.

Ewangelia Jana 11:56

Szukali Jezusa i stojąc w świątyni, mówili jedni do drugich: Czy myślicie, że nie przyjdzie na święto?

Ewangelia Jana 11:57

A naczelni kapłani i faryzeusze wydali nakaz, aby, jeśli ktoś się dowie, gdzie jest, oznajmił to, żeby go mogli schwytać.

Zobacz werset słowo po słowie
εἷς δέ τις ἐξ αὐτῶν Καϊάφας ἀρχιερεὺς
heis de tis eks auton Kaiaphas archiereus
jeden z ktoś z nich Kajfasz arcykapłanem
ὢν τοῦ ἐνιαυτοῦ ἐκείνου εἶπεν αὐτοῖς Ὑμεῖς
on tou eniautou ekeinou eipen autois hymeis
będąc roku owego powiedział im wy
οὐκ οἴδατε οὐδέν
ouk oidate ouden
nie wiecie nic
przekład: Uwspółcześniona Biblia Gdańskawięcej o Biblii Gdańskiej tutaj
   

Ewangelia Jana 11

Ewangelia Jana 11 [interlinearny]: tekst

Jana 11:49

A jeden z nich, Kajfasz, który był tego roku arcykapłanem, powiedział do nich: Wy niczego nie wiecie.
Zobacz werset słowo po słowie
εἷς δέ τις ἐξ αὐτῶν Καϊάφας ἀρχιερεὺς
heis de tis eks auton Kaiaphas archiereus
jeden z ktoś z nich Kajfasz arcykapłanem
ὢν τοῦ ἐνιαυτοῦ ἐκείνου εἶπεν αὐτοῖς Ὑμεῖς
on tou eniautou ekeinou eipen autois hymeis
będąc roku owego powiedział im wy
οὐκ οἴδατε οὐδέν
ouk oidate ouden
nie wiecie nic

Jana 11:50

Nie zdajecie sobie sprawy 1, że korzystniej jest dla was 2, aby jeden człowiek umarł za lud 3, niż gdyby cały naród miał zginąć 4.
Zobacz werset słowo po słowie
οὐδὲ λογίζεσθε ὅτι συμφέρει ὑμῖν ἵνα εἷς
oude logizesthe hoti sympherei hymin 5 hina heis
ani  rozważacie (myślicie) że jest korzystnie wam aby jeden
ἄνθρωπος ἀποθάνῃ ὑπὲρ τοῦ λαοῦ καὶ μὴ
anthropos apothane hyper tou laou kai me
człowiek umarłby za lud i nie
ὅλον τὸ ἔθνος ἀπόληται
holon to ethnos apoletai
cały naród zginąłby

Jana 11:51

Nie powiedział zaś tego od siebie, lecz będąc w tym roku arcykapłanem, prorokował, że Jezus miał umrzeć za naród 6.
Zobacz werset słowo po słowie
τοῦτο δὲ ἀφ’ ἑαυτοῦ οὐκ εἶπεν ἀλλὰ
touto de aph eautou ouk eipen alla
tego zaś od siebie nie powiedział lecz
ἀρχιερεὺς ὢν τοῦ ἐνιαυτοῦ ἐκείνου ἐπροφήτευσεν ὅτι
archiereus on tou eniautou ekeinou epropheteusen hoti
arcykapłanem będąc roku owego prorokował że
ἔμελλεν Ἰησοῦς ἀποθνήσκειν ὑπὲρ τοῦ ἔθνους
emellen Iesous apothneskein hyper tou ethnous
miał Jezus umrzeć za naród

Jana 11:52

I nie tylko za naród 7, ale [też] aby zgromadzić w jedno rozproszone dzieci Boże 8.
Zobacz werset słowo po słowie
καὶ οὐχ ὑπὲρ τοῦ ἔθνους μόνον ἀλλ’
kai ouch hyper tou ethnous monon all
i nie za naród tylko ale
ἵνα καὶ τὰ τέκνα τοῦ Θεοῦ τὰ
hina kai ta tekna tou Theou ta
aby i dzieci Boga
διεσκορπισμένα συναγάγῃ εἰς ἕν
dieskorpismena synagage eis hen
które są rozproszone zgromadziłby w jedno

Jana 11:53

Od tego więc dnia 9 zaplanowali wspólnie 10, że go zabiją.
Zobacz werset słowo po słowie
ἀπ’ ἐκείνης οὖν τῆς ἡμέρας ἐβουλεύσαντο ἵνα
ap ekeines oun tes hemeras ebouleusanto hina
od owego zaś dnia radzili aby
ἀποκτείνωσιν αὐτόν
apokteinosin auton
zabiliby go

Jana 11:54

Jezus więc nie chodził już publicznie wśród Judejczyków, ale odszedł stamtąd w okolice blisko pustkowia 11 do miasta nazywanego Efraim i tam pozostał 12ze [swoimi] uczniami.
Zobacz werset słowo po słowie
οὖν Ἰησοῦς οὐκέτι παρρησίᾳ περιεπάτει ἐν
ho oun Iesous ouketi parresia periepatei en
więc Jezus już nie jawnie chodził wśród
τοῖς Ἰουδαίοις ἀλλὰ ἀπῆλθεν ἐκεῖθεν εἰς τὴν
tois Ioudaiois alla apelthen ekeithen eis ten
Judejczyków ale odszedł stamtąd do
χώραν ἐγγὺς τῆς ἐρήμου εἰς Ἐφραὶμ λεγομένην
choran engys tes eremou eis Ephraim legomenen
krainy blisko pustkowia do Efraim które jest nazywane
πόλιν κἀκεῖ ἔμεινεν μετὰ τῶν μαθητῶν
polin kakei emeinen meta ton matheton
miasta i tam pozostał z uczniami

Jana 11:55

Zbliżała się zaś Pascha 13 żydowska 14 i wielu [ludzi] z okolicy wstąpiło do Jerozolimy 15, aby odbyć [rytualne] oczyszczenie 16.
Zobacz werset słowo po słowie
Ἦν δὲ ἐγγὺς τὸ πάσχα τῶν Ἰουδαίων
ne de engys to pascha ton ioudaion
była zaś blisko Pascha Judejczyków
καὶ ἀνέβησαν πολλοὶ εἰς Ἱεροσόλυμα ἐκ τῆς
kai anebesan polloi eis Ierousolyma ek tes
i wstąpiło wielu do Jerozolimy z
χώρας πρὸ τοῦ πάσχα ἵνα ἁγνίσωσιν ἑαυτούς
choras pro tou pascha hina hagnisosin eautous
krainy przed Paschą żeby oczyściliby  się
Podstawa tekstu greckiego: Novum Testamentum Graece (1904)

Ewangelia Jana 11 [interlinearny]: komentarze

Ewangelia Jana 11:49: postać Kajfasza w Ewangelii i historii

Zgodnie z relacją Józefa Flawiusza, Kajfasz został wyznaczony na swoje stanowisko w 18 r. n.e. przez rzymskiego prefekta Judei – Waleriusza Gratusa (poprzednika Poncjusza Piłata), zastępując na stanowisku Szymona syna Kamitosa; prowadził również proces przeciwko apostołom: Piotrowi i Janowi. Był zięciem Annasza (Jana 18:13). Urząd kapłana w Izraelu był stanowiskiem dożywotnim; podkreślając w tekście, iż Kajfasz sprawował funkcję w danym roku, autor może pokazywać, iż współczesny mu religijny establiszment odszedł od wzorców Tory, zdając się na łaskę i niełaskę rzymskich namiestników. Postać Kajfasza jest poświadczona historycznie. W listopadzie 1990 r. w południowej Jerozolimie w jaskini grobowej odkryto dwanaście ossuariów z kośćmi, dwa z nich miały wypisane imię „Kajfasz”.
Ossuarium arcykapłana Józefa Kajfasza odnaleziono w Jerozolimie w 1990 roku. Muzeum Izraela, Jerozolima (CC BY-SA 3.0)

Ossuarium arcykapłana Józefa Kajfasza odnaleziono w Jerozolimie w 1990 roku. Muzeum Izraela, Jerozolima (CC BY-SA 3.0)

Ossuarium Kajfasza ma napis „Józef, syn Kajfasza”, w którym znajdowały się kości 60-letniego mężczyzny.

Ewangelia Jana 11:52: Połączenie Żydów i ludzi z pogan

Adresatem Ewangelii są też poganie, o czym pisze Paweł m.in. w Efezjan 2:11-12; dlatego efektem głoszenia Ewangelii będzie „jedna owczarnia i jeden pasterz”; innymi słowami mówił o tym Jezus w Jana 17:20-26: „Aby wszyscy byli jedno, jak ty, Ojcze, we mnie, a ja w tobie, aby i oni byli w nas jedno. I dałem im tę chwałę, którą mi dałeś, aby byli jedno, jak my jesteśmy jedno. (…) Objawiłem im twoje imię i jeszcze objawię, aby miłość, którą mnie umiłowałeś, była w nich i ja w nich” (UBG).

Ewangelia Jana 11:54: Efraim, czyli ” jego potomstwa wyjdzie mnóstwo narodów”

Efraim to miejscowość położona ok. 20 km w linii prostej, a 33 km drogi pieszej (jak podaje Biblia Poznańska) od Jeruzalem, w regionie Perea; zwykle identyfikowana z Ofrą (Jozuego 18:23), Efronem (Jozuego 15:9) lub samym Efraimem (2 Samuela 13:23). Efraim dosłownie oznacza „owocny” i na myśl przywodzi błogosławieństwo młodszego syna Efraima – proroctwo z Rodzaju 48:19: „Ten też stanie się ludem i on też urośnie, ale jego młodszy brat go przewyższy, a z jego potomstwa wyjdzie mnóstwo narodów”. To właśnie spełniło się w fakcie, że narody na całym świecie usłyszały Dobrą Nowinę, kosztem Izraela (por. Rzymian 11:25). W kontekście (Jana 11:52) mowa o zgromadzeniu w jedno Dzieci Bożych, a więc również tych spośród narodów.

Ewangelia Jana 11 [interlinearny]: uwagi

  1. Jedno z możliwych znaczeń czasownika λογίζομαι (logizomai)
  2. korzystniej jest dla was: co można parafrazować – „jest w waszym interesie”. Zimna polityczna kalkulacja nie ma nic wspólnego z ochroną życia każdego człowieka zapisaną w Prawie Mojżeszowym.
  3. Adam Clarke w swoim komentarzu stwierdza, że słowa Kajfasza były stałym wyrażeniem w ustach Żydów tamtego okresu; nawiązywały zapewne do Dnia Pojednania – podczas tego święta jeden z kozłów był zabijany przez arcykapłana.
  4. Czasownik ἀπόλλυμι (apollymi) zostaje użyty też przez Chrystusa. W Jana 3:15-16 oraz Jana 6:12 mówi o  uratowaniu tych, którzy w niego wierzą. Kajfasz wierzy w zbawienie na poziomie narodowym (etnicznym), Chrystus oferuje zbawienie jednostkom, które decydują się pójść wąską ścieżką.
  5. Jana 11:50 – wam: USB Textual Commentary potwierdza, że świadectwo manuskryptów dla zaimka „wam” jest wystarczające, by umieścić go w tekście; opuszczenie w niektórych manuskryptach mogło być przypadkowe lub dokonane pod wpływem Jana 18:14
  6. Kilka przekładów anglojęzycznych dodaje tutaj słowo „żydowski” jako wynikające z kontekstu (porównaj np.: NIV, NET i God’s Word Translation). Inne wersety, w których słowo „naród” odnosi się do narodu żydowskiego: Mateusza 2:4, Mateusza 21:23, Mateusza 26:3, Mateusza 26:47; Marka 14:2; Łukasza 19:47, Łukasza 22:66; Jana 11:50; Dzieje 3:23, Dzieje 4:8, Dzieje 4:25, Dzieje 7:17, Dzieje 26:17, Dzieje 26:23; Rzymian 15:11; 2 Piotra 2:1.
  7. zobacz także komentarze do wersetu Jana 11:50 (do słowa 'zginąć’ oraz Jana 11:51 (do słowa 'naród’).
  8. całość wersetu to komentarz autora Ewangelii do podawanej przez niego narracji historycznej.
  9. wyrażenie wskazuje, że plan został powzięty i od tego momentu szukano jedynie sposobu, aby usprawiedliwić wyrok, który zapadnie w niesprawiedliwym procesie sądowym (porównaj: Marka 14:1-2)
  10. zaplanowali wspólnie: użycie strony zwrotnej wskazuje, że czynili to razem. Jednak jak wynika z Jana 18:14 („To właśnie Kajfasz doradził Judejczykom, że lepiej, aby jeden człowiek umarł za naród”), że decydujący głos należał do Kajfasza, którego stanowisko zostało zaakceptowane przez innych przywódców żydowskich. W obu wersetach użyte jest to samo słowo: συμβουλεύω (symboyleuo) – radzić, naradzać się, planować
  11. pustkowie: i jego okolice nad Morzem Martwym to miejsce, gdzie przebywał również Jan Chrzciciel.
  12. pozostał w Efraim: Adam Clarke w swoim komentarzu pisze, że większość komentatorów próbujących ustalić chronologię podaje, że Chrystus pozostawał w Efraim co najmniej dwa miesiące, z drugiej strony Biblia Poznańska informuje, że „najwyżej piętnaście dni”.
  13. Pascha: to trzecia Pascha wspomniana w Ewangelii Jana.
  14. Pascha żydowska: może to wskazywać, że Ewangelia Jana skierowana była do nie-Żydów i dopisek ma charakter wyjaśniający.
  15. wstąpiło do Jerozolimy: dosłownie – weszło na górę. Podobny język wskazujący na wchodzenie na górę w stosunku do miejsc, gdzie znajduje się przybytek JHWH, używany jest w Starym Testamencie. Analogicznie „schodzenie w dół” odnosi się do często do miejsc pogańskiego kultu, np. Betel.
  16. odbyć rytualne oczyszczenie: porównaj – Liczb 9:8-12; czytaj także – 1 Koryntian 5:7: „Wyrzućcie więc stary kwas, abyście się stali nowym ciastem, jako że przaśni jesteście. Chrystus bowiem został złożony w ofierze jako nasza Pascha”. Tuż przed Paschą, kiedy zostanie zamordowany Chrystus, wyznawcy judaizmu udawali się do Jerozolimy, aby odbyć rytualne oczyszczenie. Do przygotowań przed Paschą nawiązywał również Paweł, pisząc do eklezji w Koryncie o oczyszczeniu duchowym.