Summa supplicia. Kategoria kar, do których zaliczano ukrzyżowanie

Ok. 200 r. n.e. specjalista od prawa rzymskiego (ius romanum) Julius Paulus umieścił ukrzyżowanie na czele kar zaliczanych do summa supplicia. Po nim następowało crematio (spalenie) i decollatio (ścięcie głowy), choć to ostatnie nie zawsze znajdowało się w tej kategorii (informacje pochodzą z pracy Sententiae, stanowiącej kompilację z dzieł Juliusa Paulusa, która powstała blisko 300 AD).

W Sententiae znajdujemy listę przestępstw karanych ukrzyżowaniem. To dezercja w szeregi wroga, zdrada tajemnic, podżeganie do buntu, morderstwo, przepowiednia na temat pomyślności władcy (de salute dominorum), bezbożność nocna (sacra impia nocturna), magia (ars magica), czy poważne przypadki fałszerstw testamentu itd.

Z uwagi na to, jak okrutne było ukrzyżowanie, zasądzano je niemal wyłącznie przedstawicielom niższych klas (humiliores) i stało się to szczególnie odczuwalne po wprowadzeniu powszechnego obywatelstwa rzymskiego.

Jeśli chodzi o okrucieństwo, porównywalnym było jedynie wydawanie skazańców na pożarcie przez dzikie bestie (bestiis obici), ale ta druga kara nie mogła być wykonana wszędzie i wymagała spełnienie odpowiednich warunków przez dane miasto. Sprawiało to, że ukrzyżowanie było karą dużo powszechniejszą.

Według Filona, ukrzyżowanie stanowiło rodzaj rzymskiej rozrywki dla ludu. W pracy „In Flaccum” opisuje, jak Żydzi w Aleksandrii doświadczali tortur, a następnie ukrzyżowania (z rozkazu namiestnika Flaccusa).

na podstawie: Martin Hengel; Crucifixion;
Fortress Press Philadelphia; 1978 r.; s. 33-35