Księga Rodzaju 17:10 [komentarze]. Biblia po raz pierwszy o obrzezaniu

To pierwsza biblijna wzmianka o obrzezaniu (מוּל/mul). Rytuał, który często jest wskazywany jako barbarzyński relikt, ale mający swoją symbolikę w Nowym Przymierzu. Na początek jednak spójrzmy na to, co mówi tradycja żydowska.

Obrzezanie w tradycji żydowskiej

W Midraszu Tanchuma (Tazria 5) została przedstawiona rozmowa Rabiego Akiwy z Turnusem Rufusem [Tinnejusz Rufus – red.], rzymskim generałem. Podczas dyskusji o tym, czyje dzieła są większe: Boga czy człowieka, Rzymianin podnosi następującą kwestię:

dlaczego mówicie, że nakazał wam poddawać się obrzezaniu? Czyż nie mógł po prostu spowodować, aby chłopcy rodzili się od razu obrzezani?

Akiwa zwraca uwagę na przykład pępowiny i pyta:

dlaczego wychodzi razem z nim z ciała matki i nie oddziela się sama, ale matka musi ją obciąć?

Akiwa podsumowuje:

Wszystko, co Bóg stworzył, zostało celowo niedokończone, niepełne, niedoskonałe po to, aby ludzki rozum mógł je udoskonalić. Spójrz na te kłosy zboża i ciastka, które są upieczone z jego mąki; spójrz na krzak bawełny – i na piękne stroje sporządzone z bawełnianej tkaniny. Człowiek rodzi się nieobrzezany, ponieważ obowiązkiem człowieka jest zacząć doskonalenie świata od siebie samego

[źródło: Forum Żydów Polskich]

Symbolika obrzezania w Nowym Przymierzu

W Nowym Testamencie to przymierze zostaje nazwane „przymierzem obrzezania” (Dzieje 7:8, Rzymian 4:11). Zostaje przesunięty akcent z uczynków wykonanych własnymi staraniami na dobre dzieła w Chrystusie:

Jego bowiem dziełem jesteśmy, stworzeni w Chrystusie Jezusie do dobrych dzieł, które przygotował wcześniej Bóg, abyśmy w nich chodzili [Efezjan 2:10]

Nasza jedność z Mesjaszem i Bogiem sprawia, że w duchu Chrystusa dokonujemy dzieł, które byłyby niemożliwe jedynie naszymi własnymi wysiłkami.

Wśród naśladowców Mesjasza nie zostaje postawione jako warunek – zobacz:

• Dzieje 15:1
• Dzieje 15:19-21
• 1 Koryntian 7:18
• Galacjan 6:12-15
• Kolosan 3:11

Revised English Version: Powodem, dla którego chrześcijanie nie muszą być obrzezani, aby być „nasieniem Abrahama i potomkami obietnicy”, jest to, że jesteśmy w całkowitej jedności z Jezusem Chrystusem. To oznacza, że w oczach Boga zostaliśmy ukrzyżowani, kiedy Chrystus został ukrzyżowany (Rzymian 6:6), umarliśmy z Chrystusem (Rzymian 6:8), zostaliśmy pogrzebani z Chrystusem (Rzymian 6:4); a następnie zostaliśmy ożywieni, by potem zostać wywyższeni z Chrystusem (Efezjan 2:5-6). A wiec także z Chrystusem zostaliśmy obrzezani, jak mówi Kolosan 2:11:

I w Nim też zostaliście poddani obrzezaniu nie ręką dokonanemu, Chrystusowemu obrzezaniu — przez zupełne wyzucie się z ciała grzesznego (Biblia Lubelska)

Obrzezaniem znacznie lepszym niż zwykłe ludzkie, które usuwa niepotrzebną skórę z napletka tymczasem chrześcijańskie „obrzezanie” to „dokonane nie ręką ludzką”, które polega na pozbyciu się ciała grzesznego”.

Księga Rodzaju 17:10: „moje przymierze, które będziecie zachowywać, między mną a wami i między twoim potomstwem po tobie”

Symbolem przymierza z Noem była tęcza (Rodzaju 9:12-17). Waga obrzezania była na tyle istotna, że gdy król Antioch IV Epifanes (z dynastii Seleucydów) zakazał obrzezania, żydowskie kobiety wybierały męczeńska śmierć, obrzezując dzieci wbrew zakazowi.

⁽⁶⁰⁾ Kobiety, które pozwoliły obrzezać swe dzieci, mordowano zgodnie z rozkazem królewskim;

⁽⁶¹⁾ a na szyjach wieszano im niemowlęta. Wykonywano też wyroki na krewnych i na tych, którzy je obrzezali
[1 Księga Machabejska 1:60-61]

Przed sąd przyprowadzono dwie kobiety, gdyż obrzezały swe dzieci. Zawiesiwszy im przy piersiach ich niemowlęta oprowadzono je publicznie po mieście, a następnie strącono z muru
[2 Księga Machabejska 6:10]

Zgodnie z rabiniczną tradycją żydowski chłopiec ma poddać się obrzezaniu ósmego dnia (brit mila), a obrzęd jest przeprowadzony przez mohela (rzezaka). Od połowy XIX wieku pojawiają się głosy kwestionujące konieczność obrzezania, z drugiej strony rabiniczny judaizm prezentuje szereg argumentów pozabiblijnych przemawiających za korzyściami z obrzezania.

Komentatorzy biblijni (Biblia Jerozolimska) zwracają uwagę, że obrzęd miał duże znaczenie dla spójności etnicznej narodu izraelskiego. Od początku był traktowany jako symbol przynależności (Wyjścia 34:14)

W Prawie znajdują się dwa fragmenty mówiące o obrzezaniu -> Wyjścia 12:44; Kapłańska 12:3. Do nich nawiązuje Jozuego 5:2-8.
Symbol obrzezania był używany również poza fizycznym aspektem – porównaj nieobrzezane owoce (Kapłańska 19:23) oraz nieobrzezane serce (Jeremiasza 9:26)

Biblia Jerozolimska zwraca uwagę, że obrzęd „nabrał ogromnej wagi dopiero od czasów wygnania”.