Ewangelia – jak słowo „εὐαγγέλιον” (euangelion) zostało spopularyzowane przez chrześcijaństwo

Można powiedzieć, że słowo „ewangelia” (euangelion / εὐαγγέλιον), mimo że znane w literaturze greckiej, na dobre zakorzeniło się w świadomości za sprawą chrześcijaństwa. Steve Mason pisze:

„Liczba pojedyncza „εὐαγγέλιον” była niezwykle rzadka i poza kręgami chrześcijańskimi niespotykany wraz z przedimkiem na kartach literatury poza Plutarchem (który użył go raz)” ¹ .

Tymczasem w pismach Nowego Testamentu rzeczownik występuje aż 76 razy, z czego 60 razy w listach Pawła (zarówno napisanych przez niego, jak i tych, które są mu przypisywane przez tradycję). Każdy z późniejszych autorów: Orygenes, Cyryl, Teodoret, Jan Chryzostom używa słowa już setki razy. Mason podsumowuje:

„taki język jest wyraźnie preferowany przez pierwszych chrześcijan z II wieku, a praktycznie nieużywany przez wszystkich innych”.

Oprócz Pawła kolejnym autorem używającym słowa jest Marek (siedem wystąpień), czyli łącznie ponad 90 procent użycia. Dla kontrastu, Ewangelia Jana nie posiada żadnego słowa z tej grupy (oprócz rzeczownika w liczbie pojedynczej również brak wyrazów pokrewnych), podobnie Ewangelia Tomasza nie ma ani jednego rzeczownika. W Ewangelii Łukasza również brak takiego rzeczownika (w Dziejach Apostolskich występuje dwa razy), natomiast ten autor preferuje czasownik εὐαγγελίζω (euangelizo / glosić dobrą nowinę) – połowa użycia tego czasownika w Nowym Testamencie to właśnie pisma Łukasza. List do Hebrajczyków nie zawiera rzeczownika, ale czasownik występuje dwukrotnie.

Obecnie „Ewangelia” rozumiana jest jako dobra nowina. Ale ponownie takie znaczenie związane ze słowem pojawiło się w związku z chrześcijaństwem. Helmut Koester pisze: „Chociaż te słowa utworzone są z greckim przedrostkiem eo- (= „dobry”, „dobrze”), co nadaje terminom tak utworzonym często pozytywną konotację, istnieje mało powodów, aby zakładać, że znaczenie „dobra nowina” było silnie odczuwane w potocznym języku greckim. Rzeczownik zwykle oznacza po prostu „wieść”, „wiadomość”” ².