Ewangelia Mateusza 5 wraz ze skróconym komentarzem. ,,Błogosławieni, którzy…”

5.  A Jezus, widząc tłumy, wszedł na górę, a gdy On usiadł, podeszli do Niego Jego uczniowie.

– Łukasza 6:20-49

2. I otworzył swoje usta, i uczył ich, mówiąc:

3. Błogosławieni* ubodzy** duchem, gdyż ich jest Królestwo Niebios.

– Łukasza 6:20; Łukasza 11:28; Jakuba 1:12; Psalm 51:19
* gr.: makarios – szczęśliwy,ten któremu można pogratulować
** gr.: ptochos – żebrak, skrajny nędza

4. Błogosławieni, którzy się smucą* , gdyż oni zostaną pocieszeni.

– Izajasza 61:2; Psalm 126:5; Łukasza 16:25; Objawienia 21:4
* lub: być w żałobie, płakać

5. Błogosławieni łagodni* , gdyż oni odziedziczą** ziemię.

– Mateusza 11:29; Liczb 12:3; Pieśń nad Pieśniami 2:3; Psalm 37:11
* lub: uprzejmi, cisi, życzliwi;
** stanie się ich udziałem

6. Błogosławieni, którzy łakną* i pragną sprawiedliwości, gdyż oni zostaną nasyceni.

*lub: cierpią głód
– Psalm 22:27; 42:2; Łukasza 1:53; Jana 6:27

7. Błogosławieni miłosierni* , gdyż oni dostąpią miłosierdzia.

• lub: litościwi
  – Przysłów 11:17

8. Błogosławieni czystego* serca, gdyż oni zobaczą Boga.

– Psalm 51:10; Ezechiela 36:26; Dzieje Apostolskie 15:9
* dosł.: czyści sercem – gr.: katharos – czysty,bez skazy,bez zmazy

 9. Błogosławieni czyniący pokój, gdyż oni zostaną nazwani synami Boga.

10. Błogosławieni, którzy są prześladowani* z powodu** sprawiedliwości, gdyż ich jest Królestwo Niebios.

– Łukasza 6:22; Jana 15:20; 1 Piotra 3:14
* gr.: dioko – zmuszać do ucieczki, prześladować;
** ze względu na

11. Błogosławieni jesteście, gdy ze wzglę- du na mnie będą was lżyć* i prześladować, i mówić wszystkie złe** słowa, kłamiąc przeciwko wam.

– Rzymian 8:36; Łukasza 21:17; Objawienia 2:3; 1 Piotra 2:23
* lub: znieważać, ganić, łajać;
**lub: niegodziwe

12. Radujcie się i weselcie się, gdyż wielka jest zapłata* wasza w niebiosach; tak bowiem prześladowali proroków, którzy byli przed wami.

* lub: nagroda
– 2 Kronik 36:16; Łukasza 6:23; 1 Koryntian 3:8

13. Wy jesteście solą ziemi; natomiast jeśli sól straci swój smak*, czym ją posolą? Nie ma już nic ze swej siły, nadaje się tylko by zostać wyrzuconą na zewnątrz i deptaną przez ludzi.

– 2 Królewska 2:20; Marka 4:21; Marka 9:50; Łukasza 14:34; Rzymian 1:22 
* gr.: moraiono – być nijakim, stracić smak, zgłupieć

14. Wy jesteście światłem świata. Nie może zostać ukryte miasto leżące na górze.

– Efezjan 5:8

15. Nie zapalają też lampy i nie stawiają jej pod korcem* , ale na świeczniku, i świeci wszystkim, którzy są w domu.

– Marka 4:21
* gr.: modios – naczynie na zboże – miara ciał sypkich – 9 l

16. Tak niech świeci wasza światłość przed ludźmi, aby zobaczyli wasze dobre* czyny i sławili** Ojca waszego, który jest w niebiosach.

* lub: piękne, szlachetne;
** por. Rzymian 8:30
– 1 Piotra 2:12

17. Nie myślcie, że przyszedłem znieść* Prawo lub Proroków. Nie przyszedłem znieść*, ale wypełnić.

– Łukasza 16:17; Jana 8:5
*gr.: katalyo – obalić, rozluźnić (wiązania), rozłączyć, zburzyć

18. Zaprawdę* bowiem mówię wam: Dopóki nie przeminą niebo i ziemia, ani jedna jota, ani jedna kreska z pewnością** nie** przeminie z Prawa, aż się to wszystko stanie.

* gr.: amen – z hebr.: godne wiary, lub jako akt potwierdzenia;
– Psalm 119:89; Izajasza 40:8; Mateusza 24:35; Łukasza 21:33 
** por. Mateusza 5:20*

19. Jeśli więc ktoś, rozwiązałby jedno z tych najmniejszych przykazań i tak nauczał ludzi, zostanie nazwany najmniejszym w Królestwie Niebios, a ten, kto by czynił je inauczał, zostanie nazwany wielkim w Królestwie Niebios.

– Mateusza 19:28; Galacjan 3:10; Jakuba 2:10

20. Mówię bowiem wam: Jeśli wasza sprawiedliwość nie będzie obfitować bardziej niż uczonych w Piśmie i faryzeuszów, z pewnością* nie wejdziecie do Królestwa Niebios.

* gr.: ou me – podwójne zaprzeczenie – jako wzmocnienie
– Mateusza 23:2

21. Słyszeliście, że powiedziano przodkom*: Nie będziesz mordował; a kto by mordował, będzie podlegał sądowi.

– Rodzaju 9:5-6; Liczb 24:17; Powtórzonego Prawa 17:8
*dosł.: będącym od początku, prastarym, dawnym 

22. A ja wam mówię, że każdy, kto jest rozgniewany na swojego brata bez powodu, będzie winien sądu; a kto powie swojemu bratu: Raka*! będzie podlegał Sanhedrynowi; a kto powie: Głupcze**! będzie wrzucony wogień Gehenny***.

– Psalm 37:8; Przysłów 19:19; Dzieje Apostolskie 3:20; 1 Jana 3:15
* z aram. – pusty,pusta głowo;
** lub: tępak, niedorzeczność;
*** tj. dolina Hinnom – symbol wiecznego potępienia

23. Jeśli więc przyniósłbyś* swój dar na ołtarz i tam przypomniano** by ci, że twój brat ma coś przeciwko tobie;

* Powtórzonego Prawa 16:16; 1 Samuela 15:22; Marka 11:25 
* lub: ofiarowałbyś;
** przypomniałoby ci się.

24. Zostaw tam swój dar przed ołtarzem, i odejdź; najpierw pojednaj się ze swoim bratem, a potem przyjdź i przynieś swój dar.

25. Bądź tym, który godzi* się szybko ze swoim przeciwnikiem, dopóki jesteś z nim w drodze, by czasem przeciwnik nie przekazał cię sędziemu, a sędzia nie przekazał cię podwładnemu, abyś nie został wrzucony do więzienia.

– Hioba 22:21; Marka 18:35; Marka 6:14; Łukasza 12:58
* gr.: eunoeo – być życzliwym, dobrze, pokojowo usposobionym

26. Zaprawdę mówię ci: Na pewno nie wyjdziesz stamtąd, aż oddasz ostatni kodrantes* .

* gr.: kodrantes – 2 leptony – 0,25 assariona – 1/64 denara

27. Słyszeliście, że powiedziano przodkom* : Nie będziesz cudzołożył.

* Wyjścia 20:14; Kapłańska 20:10
* gr.: archaios – będący od początku, prastary – brak w manuskryptach bizantyjskich

28. A ja wam mówię, że każdy, kto patrzy* na kobietę, aby** jej pożądać, już z nią popełnił cudzołóstwo w swoim sercu.

– 2 Piotra 2:14
* lub: przyglądać się uważnie;
** gr.: pros – w kierunku, do, przy, dla

29. Jeśli więc twoje prawe oko jest ci powodem upadku*, wyłup** je i odrzuć od siebie; albowiem pożyteczniej jest dla ciebie, aby zginął jeden z twoich członków, a nie całe twoje ciało zostało wrzucone do Gehenny***.

* lub: gorszy;
** dosł.: wyrwij z korzeniami
– Mateusza 18:8; Marka 9:43
*** tj. dolina Hinnom – symbol wiecznego potępienia

30. A jeśli twoja prawa ręka jest ci powodem upadku, odetnij ją i odrzuć od siebie; albowiem pożyteczniej jest dla ciebie, aby zginął jeden z twoich członków, a nie całe twoje ciało zostało wrzucone do Gehenny.

31. Powiedziano też, że ktokolwiek oddaliłby swoją żonę, niech jej da zwój* rozwodowy.

* lub: dokument, list
– Marka 10:2; Powtórzonego Prawa 24:1; Jeremiasza 3:1

32. A ja wam mówię: Ktokolwiek oddala swoją żonę, poza* sprawą** nierządu, prowadzi*** ją do cudzołóstwa****, a kto poślubiłby oddaloną, cudzołoży.

* lub: z wyjątkiem
– 1 Koryntian 7:10; Malachiasza 2:14
** gr.: logos – słowo, rachunek, sprawa, idea;
*** czyni, sprawia
**** lub: czyni ją scudzołożoną – czas teraźniejszy str. bierna

33. Słyszeliście także* , że powiedziano przodkom: Nie będziesz krzywoprzysięgał**, ale dotrzymasz*** PANU swoich przysiąg.

– Kapłańska 19:12
* dosł.: ponownie, znów;
** lub: łamał przysięgi;
*** dosł.: oddasz

34. A ja wam mówię, abyście w ogóle nie przysięgali – ani na niebo, gdyż jest tronem Boga;

– Izajasza 66:1; Dzieje Apostolskie 7:49

35. Ani na ziemię, gdyż jest podnóżkiem Jego stóp; ani na Jerozolimę, gdyż jest miastem wielkiego króla;

– Psalm 48:2

36. Ani na swoją głowę nie będziesz przysięgał, gdyż nie możesz jednego włosa uczynić białym albo czarnym.

37. A słowo* wasze niech będzie: Tak, tak; nie, nie. A co jest ponad to, jest od złego.

* gr.: logos – słowo, przesłanie, idea, rachunek
– 2 Koryntian 1:17

38. Słyszeliście, że powiedziano: Oko za* oko, ząb za* ząb.

* gr.: anti – w miejsce, za
– Wyjścia 21:22-27

39. A ja wam mówię: Nie sprzeciwiajcie się* złemu, ale ku temu, który uderzy cię w twój prawy policzek, zwróć i drugi;

* gr.: anthistemi – stać naprzeciw, stawić opór, przeciwstawić się
– Przysłów 20:22; Rzymian 12:17; 1 Tesaloniczan 5:15; 1 Piotra 3:9

40. A temu,który chce się z tobą procesować i wziąć twoją suknię* , zostaw mu i płaszcz.

* gr.: chiton – szata wkładana wprost na ciało
– 1 Koryntian 6:7

41. A kto by zmusił* ciebie, abyś niósł jego ciężar jedną milę**, idź z nim i dwie.

* gr.: angareuo – wysłać gońca, wciągnąć do służby publicznej, zmusić do niesienia ciężaru – por. Mateusza 21:2*, Marka 15:21
** mila rzymska to 1000 podwójnych kroków

42. Temu, kto ciebie prosi, dawaj, a od tego, kto chce od ciebie pożyczyć, nie odwracaj się.

43. Słyszeliście, że powiedziano: Będziesz miłował swojego bliźniego, a swojego nieprzyjaciela będziesz nienawidził.

– Kapłańska 19:18; Powtórzonego Prawa 23:6; Psalm 139:21-22; Mateusza 22,39; Łukasza 6,27, Łukasza 6:32

44. A ja wam mówię: Miłujcie swoich nieprzyjaciół, błogosławcie* tych, którzy was przeklinają, dobrze czyńcie tym, którzy was nienawidzą i módlcie się za tych, którzy was fałszywie oskarżają** i prześladują was;

* gr.: eulogeo – sławić, dobrze życzyć – por. Mateusza 14:19*
** lub: lżą, uwłaczają, grożą, oczerniają
– Łukasza 23:34; Dzieje Apostolskie 7:59

45. Abyście stali się synami Ojca waszego, który jest w niebiosach; bo On czyni to, że słońce Jego wschodzi nad złymi i nad dobrymi, i deszcz pada na sprawiedliwych i na niesprawiedliwych.

– Hioba 25:3; Efezjan 5:1

46. Albowiem, jeśli miłujecie tych,którzy was miłują, jaką macie zapłatę* ? Czy i celnicy tego nie czynią?

* lub: nagrodę

47. A jeśli tylko swoich braci* byście pozdrawiali, co osobliwego czynicie? Czy i celnicy tego nie czynią?

* manuskrypty bizantyjskie: przyjaciół

48. Bądźcie więc doskonali* , tak jak Ojciec wasz, który jest w niebiosach jest doskonały.

* gr.: teleios – nie mający braków, dojrzały, Rodzaju 17:1; Kapłańska 19:2; Filipian 3L12; Kolosan 1:28