Didache – podręcznik na temat wczesnego chrześcijaństwa

Czym jest Didache – podręcznik na temat wczesnego chrześcijaństwa

Czym jest Didache

Didache (z greckiego „nauka”) to starożytne pismo chrześcijańskie, datowane na koniec 1. wieku AD [1]. Przez stulecia o jego istnieniu wiedziano jedynie za sprawą sporadycznych wzmianek w dziełach pierwszych ojców kościoła, a uczeni wierzyli, że zostało utracone na zawsze.

W 1873 r. grecki biskup prawosławny Filoteos Bryennios (Φιλόθεος Βρυέννιος) podczas swojej pracy w Szkole Patriarchalnej w Konstantynopolu odkrył 11-wieczny Codex Hierosolymitanus [2]. Wśród wielu stron znalazł kopię Didache, a uczeni byli w stanie zbadać ją po raz pierwszy.

Didache dostarcza wskazówek dotyczących chrześcijańskiego życia i organizacji kościoła [3]. Potwierdza kluczowe doktryny i zawiera szczegółowe instrukcje dotyczące moralności, chrztu, postów, posiłku pamiątkowego i służby [4].

Większość z nich jest wyraźnie zaczerpnięta z Nowego Testamentu, ale kodeks moralny – część zwana „Dwiema Drogami” – posiada żydowskie korzenie i przedchrześcijański wzorzec literacki [5], odzwierciedlający ciągłość teologiczną między judaizmem a społecznością Didache [6].

Szerokie wykorzystanie przez Didache Ewangelii Mateusza [7] i listów Pawła wskazują na dobrą znajomość autorytatywnych dokumentów Nowego Testamentu, przy jednoczesnym ostrzeżeniu przed fałszywymi apostołami, twierdzącymi, że posiadają Ducha Świętego – jest to interpretowane jako znak, że takie dary były coraz rzadsze. To przesuwa datę stworzenia w kierunku przełomu stuleci.

Uczonych uderza prostota doktrynalnych stwierdzeń Didache. To dokument wyraźnie unitarny, bez odniesień do nieśmiertelności duszy, bóstwa Chrystusa bądź nadprzyrodzonej istoty – Diabła. Podobnie porządek podczas nabożeństw społeczności Didache jest nieskomplikowany [8].

Chrzest jest opisany przy użyciu terminów z Nowego Testamentu z zanurzeniem jako normą, choć, co zrozumiałe, dozwolony jest wyjątek, kiedy brakuje wody („Jeśli też nie masz żadnej z nich [bieżącej, zimnej bądź ciepłej – red.], polej głowę trzykrotnie wodą w imię Ojca i Syna i Świętego Ducha) [9].

Społeczność Didache uznawała chrzest jako wstęp do swojej wspólnoty („Niech nikt nie je, ani nie pije z dziękczynienia waszego poza tymi, którzy zostali zanurzeni w imię Pana”) i zachęcała do duchowego przygotowania przed zanurzeniem („Przed zanurzeniem niech wcześniej poszczą zanurzający i zanurzany, a także inni jeśli mogą. Nakaż zaś pościć zanurzanemu wcześniej jeden lub dwa [dni].”) [10]. Wskazówka Didache dotycząca postu stanowi odzwierciedlenie trwających tarć z niechrześcijańską społecznością żydowską [11]. Podobnie, rada dotycząca modlitwy, która jest zaczerpnięta z Mateusza 6:5-13 [12].

Didache dostarcza wyjątkowego wglądu w wierzenia i praktyki wczesnego kościoła w czasach, gdy przywódcy z okresu apostolskiego stopniowo umierali. To czyni Didache niezbędną lekturą dla każdego, zainteresowanego zgłębianiem wczesnych wierzeń chrześcijańskich.

Dave Burke, Living Faith

Na licencji: CC BY-NC-ND 4.0

Czym jest Didache – podręcznik na temat wczesnego chrześcijaństwa. Przypisy

[1] Datowanie Didache

„Według niektórych uczonych, List Barnaby (rozdziały 18-20) i Pasterz Hermasa (oba to pisma Ojców Apostolskich) cytują Didache, co może wskazywać, że praca została napisana pod koniec I wieku AD. Inni podają późniejszą datę ukończenia Didache, powołując się na istnienie wcześniejszego źródła (I lub II wiek) dla pierwszych sześciu rozdziałów i późniejszego źródła (II-IV wiek) dla pozostałych”. Allen C. Myers, The Eerdmans Bible Dictionary (Grand Rapids, MI: Eerdmans, 1987), 283.

[2] Odkrycie i publikacja Didache

„Główny grecki rękopis Didache (Hierosolymitanus 54 = H54) pochodzi z 1056 r. Został odkryty w 1873 r. i opublikowany w 1883 r. przez Filoteosa Bryenniosa”. Shawn J. Wilhite, „Didache,” wyd. John D. Barry i in., The Lexham Bible Dictionary (Bellingham, WA: Lexham Press, 2016).

[3] Nazwy Didache

„Didache jest rozmaicie opisywana – jako „porządek kościelny”, „porządek wspólnoty” lub „podręcznik kościelny” (Niederwimmer, Didache, 2).” Shawn J. Wilhite, „Didache”, wyd. John D. Barry i in., The Lexham Bible Dictionary (Bellingham, WA: Lexham Press, 2016).

[4] Podział Didache

Nauki Didache mogą zostać podzielone na trzy główne sekcje. Pierwsza (rozdziały 1-6) zajmuje się etycznymi alternatywami „drogi życia” i drogi śmierci” (porównaj: Przysłów 4:18-19, Jeremiasza 21:8, Mateusza 7:13-14). Druga część (rozdziały 7-10) omawia chrzest, post, modlitwę i Wieczerzę Pańską (lub raczej posiłek Agape). Ostatnia sekcja (rozdziały 11-16) dotyczy rozmaitych aspektów życia kościoła, w tym funkcji proroków i wędrownych nauczycieli, kwalifikacji biskupów i diakonów, przestrzegania kultu niedzieli oraz instrukcji eschatologicznych, dotyczących powrotu Chrystusa (porównaj Mateusza 24). Allen C. Myers, The Eerdmans Bible Dictionary (Grand Rapids, MI: Eerdmans, 1987), 283.

[5] Żydowskie korzenie Didache

Jeden z głównych poglądów stanowi, że Didache ma żydowskie pochodzenie. Na przykład:

Taylor (koniec XIX wieku) sugerował, że Talmud mógł stanowić podstawę dla Didache (Taylor, Teaching of the Twelve Apostles, 6; zob. Także Salmon, Historical Introduction, 560). Po odkryciu zwojów znad Morza Martwego Audet argumentował, że Didache jest wyraźnie żydowska, ale jest bliższa Regule Wspólnoty z Qumran niż Talmud (Audet, „Affinités littéraires et doctrinales”, 219–38). Draper, van de Sandt i Flusser popierają tezę o żydowskim pochodzeniu Didache (Draper, Didache in Modern Research; van de Sandt i Flusser, Didache). ”Shawn J. Wilhite,„ Didache ”, wyd. John D. Barry i in., The Lexham Bible Dictionary (Bellingham, WA: Lexham Press, 2016).

[6] Pochodzenie Didache

„Oryginalna grecka kompozycja pochodzi z rąk konwertyty z judaizmu, z najprawdopodobniej ok. AD 100 w Syrii, gdzie miała służyć jako instruktaż organizacji lokalnych kościołów” Allen C. Myers, The Eerdmans Bible Dictionary (Grand Rapids, MI: Eerdmans, 1987), 283.

[7] Źródła Didache

„Znaki tradycji Jezusa w Didache doprowadziły do debaty dotyczącej relacji Didache z tradycją Jezusa w Ewangeliach. Clayton Jefford zaproponował trzy opcje:
1. Didache znało i korzystało z materiałów z Mateusza.
2. Mateusz znał i korzystał z materiału, który później posłużył do stworzenia Didache bądź pochodził z samego tekstu Didache.
3. Mateusz i Didache powstały stosunkowo w tym samym czasie i były świadome materiałów, z których korzystano przy innych tekstach (Jefford, „Social Locators”, 245–46). ”Shawn J. Wilhite,„ Didache ”, wyd. John D. Barry i in., The Lexham Bible Dictionary (Bellingham, WA: Lexham Press, 2016).

[8] Porządek spotkań wg Didache

„Niederwimmer twierdzi, że Didache propaguje następującą kolejność obrządku (Niederwimmer, Didache, 139–43):

1. posiłek społeczności
2. krótkie błogosławieństwo nad winem i chlebem (Didache 9:2-4)
3. cały posiłek (Didache 10:1), po którym następują modlitwy i dziękczynienie
4. modlitwy stanowiące wstęp do obchodów Wieczerzy Pańskiej (Didache 10:2-5)
5. zaproszenie
6. propozycja bezpłatnych modlitw proroków (Didache 10:7)
7. Wieczerza Pańska
J. Wilhite, “Didache,” wyd. John D. Barry i in., The Lexham Bible Dictionary (Bellingham, WA: Lexham Press, 2016).

[9] Didache: temat rozdziałów 7-10

„Rozdział 7-10 dotyczą chrztu, postów i Eucharystii. Określają zanurzenie jako dokonane w potrójne imię w bieżącej wodzie, ale inna woda i polanie wodą są dozwolone, jeśli inne metody nie są możliwe”. J. D. Douglas, Earle E. Cairns i James E. Ruark, The New International Dictionary of the Christian Church. (Grand Rapids: Zondervan Publishing House, 1978), 297–298.

[10] Didache i znaczenie chrztu

„Odnośnie chrztu w Didache, Niederwimmer twierdzi, że autor Didache 7 wykorzystał źródło żydowsko-chrześcijańskie, „zliberalizował je poprzez dodanie do niego oraz dostosował i dopasował je do jego własnej sytuacji”. (Niederwimmer, Didache, 130). Draper twierdzi, że chrzest, o którym mowa w Didache, to proces rytualny, za pomocą którego poganie są wprowadzani do społeczności żydowskiej (Draper, „Ritual Process and Ritual Symbol”, 123). Opierając się na Didache 7, McGowan twierdzi, że „chrzest faktycznie tworzył członkostwo w tej odrębnej społeczności i proponował uczestnictwo w wynikających z tego korzyściach, a więc wymagał również przestrzegania etycznych postaw” (McGowan, Ancient Christian Worship, 147). ”Shawn J. Wilhite,„ Didache ”, wyd. John D. Barry i in., The Lexham Bible Dictionary (Bellingham, WA: Lexham Press, 2016).

[11] Didache i posty

„Nie wolno było pościć” wraz z hipokrytami; ponieważ poszczą drugiego piątego dnia tygodnia, ale ty musisz pościć w czwarty i podczas Przygotowania”. J. D. Douglas, Earle E. Cairns i James E. Ruark, The New International Dictionary of the Christian Church. (Grand Rapids: Zondervan Publishing House, 1978), 298.

[12] Didache i modlitwa

„Traktat zawiera wiele interesujących kwestii dla badacza liturgii wczesnochrześcijańskiej. Modlitwa Pańska jest podana w całości”. F. L. Cross i Elizabeth A. Livingstone, red., The Oxford Dictionary of the Christian Church (Oxford; New York: Oxford University Press, 2005), 482.

Czym jest Didache. Czytaj poszczególne rozdziały

1. Didache. Rozdział 1