Marcus Borg: informacje

Marcus Joel Borg (11 marca 1942 – 21 stycznia 2015) – amerykański badacz Nowego Testamentu oraz teolog. Brał udział w projekcie Jesus Seminar (celem była rekonstrukcja postaci historycznego Jezusa), gdzie współpracował z Johnem Dominikiem Crossanem.

Marcus Borg: poglądy na historycznego Jezusa

W książce „Conflict, Holiness, and Politics in the Teachings of Jesus” Borg zaproponował teorię, wg której Jezus wystąpił ze swoją misją w okresie, kiedy w Izraelu uważano, że możliwe jest zachowanie narodu jedynie przy przestrzeganiu świętości rozumianej jako kultycznej czystości. Stąd też liczne konflikty o zachowanie szabatu, pytania o to, z kim można przestawać czy samej czystości rytualnej (np. mycie rąk). Borg zaproponował, że tradycyjne wezwanie do świętości (Kapłańska 19:2: „Bądźcie święci, jak ja jestem święty”), Jezus równował innymi słowami: „Bądźcie miłosierni, jak Ojciec wasz jest miłosierny” (Łukasza 6:36). W książce „Meeting Jesus Again” (s. 49) podkreślał, że Jezus chciał stworzyć „wspólnotę ukształtowaną nie przez etos i politykę czystości, ale przez etos i politykę współczucia”.

NT Wright tak opisuje poglądy Borga:

Jezus był żydowskim prorokiem odnowy i jak wszyscy inni tacy prorocy musieli wejść w konflikt z innymi, którzy twierdzili, że są lojalni wobec Boga Izraela

Sam Jezus, wg Borga, miał być przykładem życia w Duchu dla społeczności skupionej wokół jego osoby.

Wbrew licznym twierdzeniom uczonych, Borg nie uważał, że wypowiedzi Jezusa o nadchodzącym Królestwie Bożym miały charakter eschatologiczny. Raczej dotyczyły one doświadczeń Boga w życiu człowieka – takie stanowisko sytuowało Borga jako przedstawiciela „trzeciej drogi” w poszukiwaniach historycznego Jezusa. Uczony uważał, że jednoznaczne wypowiedzi o ziemskim Królestwie były produktem wczesnego chrześcijaństwa, a nie samego Jezusa. 1

Marcus Borg: panenteizm

Był zwolennikiem panenteizmu wraz z takimi postaciami jak Charles Hartshorne, John Macquarrie, Jürgen Moltmann, John Cobb, Marjorie Suchocki, Elizabeth Johnson, Sallie McFague, Grace Jantzen, Arthur Peacocke. 2 Do takiego poglądu doszedł pod wpływem m.in. osobistych doświadczeń, które opisuje na kartach książki „Convictions: How I Learned What Matters Most”.

Marcus Borg: książki

Marcus Borg (screen: youtube.com)

Marcus Borg (screen: youtube.com)

* Conflict and Social Change (1971)

* The Year of Luke: Advent/Christmas/Epiphany (1976)

* Jesus: A New Vision: spirit, culture, and the life of discipleship (1987)

* Jesus in Contemporary Scholarship (1994)

* Meeting Jesus Again for the First Time: the historical Jesus & the heart of contemporary faith (1994)

* The God We Never Knew: Beyond Dogmatic Religion to a More Authentic Contemporary Faith (1997)

* The Meaning of Jesus: Two Visions (wspólnie z NT Wrightem) (1999)

* Reading the Bible Again for the First Time: Taking the Bible Seriously but Not Literally (2001)

* The Apocalyptic Jesus: A Debate (współautor z: Dale Allison; John Dominic Crossan; Stephen J. Patterson; Robert J. Miller (red.) (2001)

* The Heart of Christianity: Rediscovering a Life of Faith (2003 r.)

* Jesus: Uncovering the Life, Teachings, and Relevance of a Religious Revolutionary (2006 r.)

* Living the Heart of Christianity: A Guide to Putting Your Faith into Action (wspólnie z: Tim Scorer) (2006)

* The Last Week: what the gospels really teach about Jesus’s final days in Jerusalem (wspólnie z: John Dominic Crossan (2006)

* The First Christmas: What the Gospels Really Teach About Jesus’ Birth (wspólnie z: John Dominic Crossan (2007)

* The First Paul: Reclaiming the Radical Visionary Behind the Church’s Conservative Icon (wspólnie z: John Dominic Crossan (2009)

* Conversations with Scripture – The Gospel of Mark (2009)

* Putting Away Childish Things: A Tale of Modern Faith (2010)

* Speaking Christian: Why Christian Words Have Lost Their Meaning–and how they can be restored (2011)

* Evolution of the Word: The New Testament in the Order the Books Were Written (2013)

* Convictions: How I Learned What Matters Most (2014)

* Days of Awe and Wonder: how to be a Christian in the twenty-first century (2017)

Przypisy
  1. The Jesus Handbook; Jens Schröter (red.); Christine Jacobi (red.).

  2. The Routledge Companion to Modern Christian Thought; Chad Meiser (red.); James Beilby (red.); Routledge; 2013 r.; s. 699
Tagi