Imiona pogańskich bogów na statku. Dzieje Apostolskie 28:11 [komentarze]

Uwspółcześniona Biblia Gdańska:

Po trzech miesiącach odpłynęliśmy na statku aleksandryjskim z godłem Kastora i Polluksa, który przezimował na tej wyspie.

Biblia Warszawsko-Praska:

A po trzech miesiącach jechaliśmy w okręcie, który zimował na onej wyspie, Alexandryjskim, na którym był herb Dioskurów.

Przekład Nowego Świata:

W trzy miesiące później odpłynęliśmy statkiem aleksandryjskim, który przezimował na wyspie, a miał figurę dziobową „Synowie Zeusa”.

Przekład Dosłowny (B. Ewangeliczna):

Po trzech miesiącach odpłynęliśmy statkiem, który zimował na wyspie, aleksandryjskim, z godłem Bliźniąt.

Dzieje Apostolskie 28:11: komentarze

Co znajdowało się na dziobie statku: bliźnięta w Biblii?

Dzieje Apostolskie 28:11

Powyższe przekłady pokazują, w jak różny sposób zdecydowano się oddać greckie słowo "Διόσκουροι" (Dioskouroi). Dioskurowie to zbiorcza nazwa na braci Kastora i Polluksa - w mitologii zwani byli jako "niebiańscy Bliźniacy" i zgodnie z tą samą mitologią uchodzili za synów Zeusa i Ledy (żeby być precyzyjnym, Zeus miał uwieść Ledę i z tego to związku narodził się Polluks, z kolei ojcem Kastora był Tyndareos, król Sparty i mąż Ledy).

Ich symbol znajdował się na statku, ponieważ w helleńskim świecie uchodzili za "bogów nawigacji" (w świecie nominalnego chrześcijaństwa trwają spory, kto jest "świętym" żeglarzy; większość uważa, że to znany skądinąd św. Mikołaj, niektórzy że jest nim niejaki św. Brendan, irlandzki mnich a jednocześnie wędrowny misjonarz). Wracając do statku, który płynął z Malty i samych bliźniaków, jak twierdził m.in. Lukian z Samosat "ujrzenie ich gwiazd było uważane za dobry znak". Nic dziwnego, uchodzili za patronów żeglarzy, a ludzie wierzyli, że podczas burzy uratowali statek przed zatonięciem ¹. Co prawda ludzie obecnie wzruszeniem ramion zbywają podania o bóstwach, ale jednocześnie wierzą w horoskopy. Tymczasem znak astrologiczny Bliźnięta jest reprezentowany przez wspomnianych Kastora i Polluksa ².

Inni bogowie w świecie helleńskim i ich związek z chrześcijaństwem

Jednak nie tylko ich imiona umieszczano na statkach. Np. w Muzeum Morskim Malty znajduje się zachowany element statku z imieniem bogini Izydy - jej również przypisywano opiekę nad statkami.

bogini Izyda jako patronka żeglarzy, źródło foto: HolyLandPhotos' Blog

Kult Izydy miał także wpływ na rozwój chrześcijaństwa jako religii. Hazel Butler w artykule "The Cult of Isis and Early Christianity" twierdzi, że "posągi Izydy trzymającej Horusa blisko piersi wyglądają tak samo jak statuetki Marii, trzymającej dzieciątko Jezus blisko piersi. Podobieństwo ikonografii jest ogólnie uznawane przez większość uczonych". Swoje twierdzenie opiera na pracy Reginalda Eldreda Witta "Isis in the Graeco-Roman world" (1971, s. 272-275).

Inną boginią macierzyństwa, której imię było umieszczane na statkach, była Hera. Poniżej fragment statku z Museo Nazionale w Reggio we Włoszech:

fragment kotwicy z odwróconym imieniem Hery; źródło foto: HolyLandPhotos' Blog

I w jej przypadku widzimy analogie do późniejszego chrześcijaństwa, które rozwijało się w imperium rzymskim. Na przykład w okolicach Argos - w Ermioni istniała świątynia Hery Dziewicy (Hera Parthenos) ³.

Nawiązując do dwóch imion bogiń, których imiona umieszczano na statkach, warto przypomnieć, że Maria, matka Jezusa, została z kolei "patronką mórz, ale... na skutek błędu kopisty.

Pośredni dowód na historyczność Biblii

Należy podkreślić, że takie akcenty, jak imiona bogów z greckiej mitologii wspomniane w Biblii mimochodem, stanowią pośredni dowód na historyczność opisu. Autor, który sporządzałby opis statku, samemu żyjąc setki lat po zaistniałym wydarzeniu i poza kręgiem kulturowym, miałby problem ze zgodnym z faktami opisem, a możliwe, że w ogóle nie umieszczałby tak nieistotnego dla narracji szczegółu. Wspomniane mimochodem detale nadają wiarygodności historycznej relacji, bo zaświadczają, że autor relacjonuje zdarzenia, które znał, będąc ich naocznym świadkiem bądź poznał na podstawie relacji osób, uczestniczących w wydarzeniu. Obecne popularne teorie tzw. mitycystów ("teoria mitu Jezusa") zdają się często zakładać, że piszący wiele lat po zdarzeniu autorzy nie tylko kompilowali inne historie, ale również tworzyli fabułę ex nihilo. Zła wiadomość jest taka, że w tamtych czasach nie istniała Wikipedia, więc w przeciwieństwie do mitycystów autorzy Biblii nie mogli z niej korzystać, by weryfikować najdrobniejsze fakty.