Augustyn o stworzeniu świata przez Boga

Augustyn wierzył, że Boże stworzenie jest stworzeniem z niczego – ex nihilo, w przeciwieństwie do poglądów, które mówiły, że Bóg stworzył świat z wcześniej istniejącej materii.

C. Stephan Evants tak podsumowuje wierzenia ówczesnych chrześcijan:

Chrześcijański Bóg nie jest jedynie rzemieślnikiem korzystającym z rzeczy istniejących wcześniej, ale – podobnie w Platońskiej Idei Dobra (ἡ τοῦ ἀγαθοῦ ἰδέα – red.) – jest źródłem rzeczywistości wszystkiego poza nim samym

W innym miejscu autor „A History of Western Philosophy” tak pisze o poglądach Augustyna:

W myśli Augustyna stworzenie zajmuje miejsce emanacji Plotyna. Stworzenie Boga nie jest konieczną emanacją Jego istoty, ale aktem wolnym i suwerennym. Poza tym, że jest wolne, Boże stworzenie jest ex nihilo, z niczego, a nie, jak w Timajosie Platona, przekształceniem istniejącej wcześniej rzeczywistości materialnej.

Jest to o tyle ciekawe, że jak przyznaje Biblia Jerozolimska, „żaden z obu tekstów Księgi Rodzaju nie mówi w klasyczny sposób o stworzeniu z niczego (creatio ex nihilo). Ta idea pojawi się wyraźnie w 2 Machabejskiej 7:28 (por. Rodzaju 4:17)”. A więc już w późniejszym w stosunku do redakcji pierwszych rozdziałów Księgi Rodzaju okresie II Świątyni.

Inną kwestią, którą zajmował się Augustyn, była polemika z poglądem, że fizyczny świat został stworzony przez „demiurga” (δημιουργός; wspomniany wcześniej rzemieślnik), który nie jest równy transcendentnemu Bogu. To rzucało cień na Boga Starego Testamentu. Evans tak podsumowuje poglądy Augustyna:

Ponieważ materia sama w sobie jest dziełem Boga, Augustyn utrzymuje, że materia sama w sobie nie jest zła ani zła. To prawda, że źle jest przywiązywać większą wagę do tego, co materialne i widzialne, niż do tego, co niefizyczne i niewidzialne. Bóg jest ważniejszy niż Boże stworzenie. Jednak to, że stworzenie jest materialne, samo w sobie nie jest czymś złym. W ten sposób Augustyn odchodzi od platońskiego poglądu, że zło jest skutkiem wcielenia duszy niematerialnej.

C. Stephen Evans; A History of Western Philosophy. From the Pre-Socratics to Postmodernism; 2018 r.; s. 66, 142