Jak tłumaczyć greckie ekklēsia – kościół, eklezja czy zgromadzenie? [notatki]

Ekklēsia właściwie tłumaczy się jako „zgromadzenie”. Za życia Pawła to słowo (chrześcijaństwo – red.) ani koncept „chrześcijaństwo” nie istniały – słowo „ekklēsia” mogło być używane w odniesieniu do jakiegokolwiek zgromadzenia pogan, Żydów, władz miejskich, różnych grup zrzeszonych w dobrowolny sposób. Termin „kościół” w anachroniczny sposób urzeczywistnia byt, który będzie ewoluował powoli i w późniejszych czasach (…).