Pirke Awot 1

Ot tłumacza:

Pirkej Awot – czyli Sentencje, albo jak kto woli: Pouczenia Ojców, stanowią jeden z traktatów Miszny — podstawowej części Talmudu. Zebrane zostały przez Rabbiego Jehudę ha-Nasi (księcia-rabina). Należą do gnomologicznej literatury Żydów. Zajmują w niej drugie co do ważności miejsce po Przypowieściach Salomona. Mędrcy żydowscy w ciągu siedmiu wieków (od IV wieku p. n. e. do III wieku naszej ery) sformułowali w nich swoje poglądy filozoficzne i doświadczenia życiowe. Zajęli wyraźne stanowisko w sprawach moralności, etyki i postępowania człowieka w codziennym życiu. Swoje wypowiedzi wygłosili w sposób zwięzły, jasny, aforystyczny.

Czytelnik dowie się z nich, że najpotężniejszą siłą w świecie jest nauka, wiedza, inteligencja. Jest to siła, przed którą gaśnie wszelka moc władzy świeckiej. Najtrwalszym fundamentem, na którym trzyma się świat, jest sprawiedliwość. Najpiękniejszą ozdobą człowieka jest dobroczynność. Sama nauka bez cnót obywatelskich może być niszczącą bronią w rękach złoczyńców. Prawda i pokój to najwyższy cel Boga i ludzi.

Sentencje zawarte w Pirkej Awot czytają Żydzi w każdą sobotę po uroczystym obiedzie. Tu prezentowane tłumaczenie zawiera układ z machzorów (modlitewników), cechujący się preambułą i dodatkowymi wypowiedziami, których brak w wydaniach krytycznych Miszny — w tekście zaznaczyliśmy je kursywą.

M. F.

Pirkej Awot: tekst

Pirke Awot 1:1

Mojżesz otrzymał Torę na górze Synaj i przekazał ją Jozuemu. Jozue Starszyźnie, ta Prorokom a Prorocy przekazali ją mężom Wielkiego Zgromadzenia.
Znane są trzy ich wskazania:
Bądźcie rozważni w sądach, kształćcie jak najwięcej uczniów, postawcie ogrodzenie wokół Tory.

Pirke Awot 1:2

Szimon Sprawiedliwy był jednym z ostatnich członków Wielkiego Zgromadzenia. On to zwykł mówić:
Na trzech rzeczach stoi świat: na Torze, na pracy i dobroczynności.

Pirke Awot 1:3

Antygonus, mąż z Socho, przejął Torę od Szimona Sprawiedliwego. Ten mawiał:
Nie bądźcie jako niewolnicy służący Panu ze względu na nagrodę. Bądźcie raczej jako słudzy, co służą Panu bez oglądania się na nagrodę, i niechaj bojaźń Boga będzie nad wami.

Pirke Awot 1:4

Jose, syn Joezera z Ceredy, oraz Jose, syn Jochanana z Jerozolimy, przejęli od nich (Torę). Jose, syn Joezera z Ceredy, mawiał:
Niechaj dom twój stanie się miejscem spotkań mędrców, a ty masz siedzieć u ich stóp i chłonąć ich słowa jak spragniony (wodę).

Pirke Awot 1:5

Jose, syn Jochanana z Jerozolimy, powiadał: Niech twój dom stoi otworem. Niech jego domownikami będą biedacy. Za dużo nie rozmawiaj z żoną, tym bardziej z obcą kobietą. Mędrcy bowiem orzekli, że ten, który poświęca zbyt dużo czasu rozmowie z kobietą, wyrządza sobie krzywdę. Odrywa się od słów Tory, aby w końcu zarobić na piekło.

Pirke Awot 1:6

Jehoszua, syn Perachji, i Nitaj Arbelijczyk przejęli od nich (Torę). Jehoszua, syn Perachji, zwykł był tak mówić: Wybierz sobie nauczyciela, zdobądź sobie przyjaciela i sądź każdego człowieka według miary jego zasług.

Pirke Awot 1:7

Nitaj Arbelijczyk mawiał: Trzymaj się z dala od złego sąsiada. Nie przyjaźnij się z niegodziwym i nie wpadaj w rozpacz pod wpływem nieszczęścia.

Pirke Awot 1:8

Jehuda, syn Tabaja, i Szimon, syn Szatacha, przejęli od nich (Torę). Jehuda, syn Tabaja, powiada: Nie bierz na siebie roli obrońcy, kiedy jesteś sędzią. Kiedy obydwie procesujące się strony stoją przed tobą, uważaj je obie za winne. Kiedy zaś oddalą się, uważaj je obie za niewinne. Obydwie bowiem przyjęły wyrok.

Pirke Awot 1:9

Szimon, syn Szatacha, mawiał: Długo badaj świadków. Bądź ostrożny w swoich wypowiedziach, aby nie nauczyli się z nich kłamać.

Pirke Awot 1:10

Szemaja i Awtalion przejęli od nich (Torę). Szemaja mawiał: Kochaj pracę i nienawidź władzy oraz nie zabiegaj o łaskę możnych.

Pirke Awot 1:11

Awtalion mawiał: Mędrcy, bądźcie ostrożni w wypowiedziach, abyście nie zasłużyli na karę wygnania i nie zostali wygnani do miejscowości, gdzie woda jest nieczysta, a uczniowie, którzy przyjdą po was, napiją się jej i umrą, i okaże się, że imię Boga zostało sprofanowane.

Pirke Awot 1:12

Hillel i Szammaj przejęli od nich (Torę). Hillel mawiał: Uważaj się za jednego z uczniów Aarona. Miłuj pokój i dąż do pokoju. Miłuj ludzi i przybliżaj ich do Tory.

Pirke Awot 1:13

Onże kiedyś powiedział: Kto zbytnio się ugania za sławą, ten ją utraci. Kto nie pomnaża swoich umiejętności, ten je pomniejsza. Kto się nie uczy, zasługuje na śmierć. Kto zaś wykorzystuje (dla siebie) koronę (nauki), zginie.

Pirke Awot 1:14

On też powiedział: Jeśli ja nie będę dbał o siebie, to kto o mnie zadba? Jeśli zaś tylko o siebie dbam, to kimże jestem? A jeśli nie teraz, to kiedy?

Pirke Awot 1:15

Szammaj mawiał: Uczyń naukę Tory stałym nawykiem, mów mało i czyń dużo, a każdego człowieka przyjmij z życzliwością.

Pirke Awot 1:16

Rabban Gamaliel mawiał: Wybierz sobie nauczyciela a pozbędziesz się wątpliwości. Na podstawie przypuszczenia nie wymierzaj nawet dziesięciny.

Pirke Awot 1:17

Jego syn, Szimon, tak mawiał: Przez całe życie wychowywałem się wśród mędrców, a nie znalazłem dla człowieka nic lepszego od milczenia. Nie wywody są ważne, ale czyny. Kto pomnaża słowa, ten sprowadza grzech.

Pirke Awot 1:18

Rabban Szimon, syn Gamaliela, powiada: Świat stoi na trzech rzeczach, na prawdzie, sprawiedliwości i pokoju. Jest bowiem powiedziane: „W prawdzie i pokoju sądźcie w swoich bramach”. (Zachariasz 8, 16).

Pirke Awot 1:19

Rabbi Chananja, syn Akaszji, tak mawiał: Święty i Błogosławiony chcąc uszczęśliwić Izrael dał mu Torę i wiele przykazań. Jest bowiem powiedziane: „Spodobało się Panu, w Jego sprawiedliwości, (aby Izrael) pomnażał i umacniał Torę”.

Ten utwór jest jest udostępniony na licencji CC-BY-SA 3.0 PL.

Komentarze: Pirke Awot 1

Komentarze i adnotacje autora strony

Pirke Awot 1:19
Rabbi Chananja, syn Akaszji, tak mawiał: Święty i Błogosławiony chcąc uszczęśliwić Izrael dał mu Torę i wiele przykazań. Jest bowiem powiedziane:  „Spodobało się Panu, w Jego sprawiedliwości, (aby Izrael) pomnażał i umacniał Torę”  [a].

[a] – nawiązanie do Izajasza 42:21: „Jahwe raczył w swej sprawiedliwości objawić wielkość i wspaniałość Prawa” (B. Poznańska)

Pirkej Awot: spis treści