Dlaczego niewolnicy w Egipcie potrzebowali słomy do cegieł. Księga Wyjścia 5:7 [komentarze]

Księga Wyjścia 5:7: komentarze

Dlaczego niewolnicy w Egipcie potrzebowali słomy do cegieł

Glinę do wyrobu cegieł w Egipcie pozyskiwano z aluwium, czyli osadu rzecznego. Jednak jak wyjaśnia egiptolog Dr. David A. Falk, aluwium z Nilu posiada bardzo duże ilości piasku. Cegły wykonane z takiej gliny z piaskiem, narażone na działanie słońca, byłyby nietrwałe. Rozpadaniu się tak wykonanych cegieł próbowano zapobiec używając słomy do wzmocnienia ich konstrukcji.

Poza tym cegły wykonywano w drewnianych formach. Problemem Egiptu był niedobór drewna do wykonywania takich form, dlatego cegły produkowano partiami, by przejść do wykonania kolejnej serii. Gdy uformowano partię cegieł, zostawiano je na słońcu, by wyschły, a następnie przechodzono do wykonywania kolejnych. Jednak cegły pozbawione wzmacniającej je słomy byłoby niezwykle trudno wyjąć z formy, poza tym tak wysuszone cegły, pospiesznie wyjęte, byłyby wyjątkowo nietrwałe. Tak więc budowniczym w sukurs przychodziła słoma, którą mieli zbierać niewolnicy hebrajscy.

Niewolnicza praca Izraelitów w kontekście

Autorzy „Dictionary of The Old Testament: Pentateuch” podają przykłady z historii Egiptu korzystania z niewolniczej pracy, analogicznej do tej Hebrajczyków. Ok. 1460 p.n.e za rządów Totmesa III za sprawą papirusów dla potomności zachowała się historia zagranicznych niewolników (Semitów i Libijczyków), pracujących przy wyrabianiu cegieł na potrzeby świątyni Amona w Tebach.

Zwój do dziś przechowywany w Luwrze opowiada historię dwóch ludzi odpowiedzialnych za nadzorowanie prac przy wyrobie 2 tysięcy cegieł dziennie. Papirusy potwierdzają problemy znane z Biblii – brak słomy (Wyjścia 5:7 i Wyjścia 5:18), a także wyrobienie normy w zakresie ilości cegieł (Wyjścia 5:8, Wyjścia 5:13-14, Wyjścia 5:18) ¹.

„niech sami idą i nazbierają”

Użyty język nie pozostawia złudzeń, że chodzi o rozkaz. Komentatorzy NET Bible wskazują, że zostaje użyty tryb rozkazujący (יֵֽלְכ֔וּ – „jelchu”) oraz kolejny czasownik, co sprawia, że słowa mają „moc dekretu, a nie pozwolenia lub rady”.

„jak to było dotychczas”

Zacytowany powyżej przekład Biblii Poznańskiej postawił na wyjaśnienie hebrajskiego idiomu. W oryginale jest „שִׁלְשׁוֹם” (szilszom) – jak podaje NET Bible, to dosłownie „jak wczoraj i trzy dni temu” bądź „jak wczoraj i przedtem”, co jest idiomatycznym wyrażeniem oznaczającym „jak w przeszłości” lub „jak uprzednio” dosłownie „trzy dni temu”.