Sprawdź wcześniejsze komentarze:

Ewangelia Jana 1:2 – komentarze

Ew. Jana 1:2

„Ono było na początku u Boga”

 Słowo, a nie Pan osobiście, istniało na początku u Boga. Jak zauważyliśmy powyżej, istota Ewangelii nie została stworzona przez Boga w czasach Jezusa, jak zwykli myśleć żydowscy słuchacze Jana. Jego celem był od początku Jego Syn, niezależnie od tego, w jaki sposób chce się czytać słowo „początek”. Może być to początek chrześcijańskiego przesłania czy też początek stworzenia. Bóg nie wymyśla Swojej historii, kiedy ona się dzieje. Była to typowa żydowska obiekcja w stosunku do Ewangelii; że jest czymś nowym, a tymczasem oni woleli pozostać przy czymś, co uważali za pierwotne. Jednak kluczowe jest, że oryginalną istotą Boga były kwestie dotyczące Jego Syna i Jego Królestwa.

Hebrajska idea bycia „u” kogoś może nieść ze sobą znaczenie „w obecności”. 2 Księga Królewska 5:1-2 mówi o tym, jak Naaman był u swego pana, a [angielskojęzyczna biblia – red.] RVmg oddaje „przed” lub „w obecności” jako tłumaczenie tego idiomu [spośród polskich tłumaczeń, Biblia Nowego Świata oddaje: „przed obliczem swego pana” – red.]. Znajduje to swój paralelizm w tym zapisie, kiedy służąca była „przed” (RVmg.) swoją panią, żoną Naamana.

Kiedy czytamy, że słowo było u Boga, idea jest taka, że słowo było zawsze przed Bogiem, w Jego obecności, w Jego perspektywie. Odnosząc to do abstrakcyjnej idei takiej jak logos, z pewności chodzi o to, że Bóg zawsze miał przed sobą ów pan dla Syna przed Sobą, w Jego obecności / perspektywie.

Idea „słowa” będącego „u” Boga lub nawet innej osoby ma swoje starotestamentowe tło. Hiob komentuje:

„I ukryłeś te rzeczy w swym sercu. Dobrze wiem, że są one u ciebie” (Przekład Nowego Świata; Nowa Biblia Gdańska: „tak sobie umyśliłeś”).

Podobnie Ks. Hioba 23:13-14:

„Czego On pragnie, to czyni. On też wykona, co mi jest przeznaczone; a takich przeznaczeń jest u niego wiele” (Biblia Warszawska).

W tej figurze retorycznej kluczowe plany są „u Niego”. Kiedy te plany zostają objawione słowami, tj. są otwarcie werbalizowane, prawdziwe byłoby stwierdzenie:

„Otóż ja wam pokażę moc Bożego działania, niczego nie zataję z zamiarów Wszechmocnego” (Hioba 27:11; Biblia Rakowska).

Mądrość, spersonifikowana jako kobieta, była „u Boga” przed stworzeniem – nie była „z” morzem, ale była „u Boga” (Hioba 28:14; Przysłów 8:22, Przysłów 8:30). Posiadanie planu we własnym umyśle jest niczym bycie z nim (u niego). Hebrajski tekst Rodzaju 40:14 to potwierdza, kiedy Józef jest proszony: „pamiętaj mnie ze sobą” (אִתְּךָ֗ – red.).

Tak więc kluczowy cel Boga – Jego Syn, który był „u niego” w żadnym sensie nie oznacza, że osoba była dosłownie „z” Bogiem w Niebie. Zauważmy podobieństwo między słowem Bożym a dziełem Bożym w Psalmie 106:13:

„Wkrótce jednak zapomnieli o Jego dziełach, nie zważali na Jego zamierzenia” (Biblia Poznańska).

Cokolwiek Bóg mówi / planuje, dochodzi do konkretnego spełnienia; a zamysł o Synu był zawsze obecny w Jego umyśle. To słowo stało się ciałem, stało się rzeczywiste i realne w osobie Jezusa.

Podstawową ideą Jana 1 jest powtórzona w Ks. Przysłów 8. Na początku, był logos / słowo / zamiar u Ojca. Jego „idea” posiadania Syna nie została wymyślona w ostatniej chwili jako rodzaj praktycznego rozwiązania problemu ludzkiego grzechu, jak nauczali niektórzy krytycy i fałszywi nauczyciele z I wieku. Tak naprawdę nie byłoby przesadą stwierdzenie, że Jan właściwie miał na myśli 8 rozdział Księgi Przysłów, kiedy mówił o logos, będącym na początku z Ojcem. Przysłów 8:22-31 (Biblia Rakowska) brzmi:

(22) Pan mnie stworzył na początku dróg swoich, przed wiekami, nim jeszcze cokolwiek uczynił.
(23) Na samym początku zostałam stworzona, na początku, zanim ziemia powstała.
(24) Jeszcze nie było oceanów, kiedy się rodziłam, ani źródeł bogatych w wodę
(25) Nim wyłoniły się szczyty górskie i nim wzgórza powstały – już byłam.
(26) Jeszcze nie było ziemi z uprawnymi polami ani fundamentów świata – już byłam.
(27) Byłam przy Nim, gdy stwarzał niebiosa, gdy nad bezmiarem wód utwierdzał sklepienie;
(28) gdy obłoki zawieszał w górze i sprawiał, że źródła tryskały z wód pierwotnych;
(29) kiedy morzom wytyczał granice, ale wody nie wypływały poza wyznaczone brzegi; gdy wymierzał fundamenty ziemi,
(30) byłam przy Nim jak umiłowane dziecko. Radość sprawiałam Mu dnia każdego, bawiąc się nieustannie w Jego obecności.
(31) Igrałam stale na okręgu ziemi, radością było dla mnie pozostawanie z ludźmi.