Spis treści
Czy rozdziały 1 i 2 Łukasza zostały dodane później?
Czy rozdziały 1 i 2 Łukasza zostały dodane później? Argumenty „za”
1) greka dwóch pierwszych rozdziałów różni się od reszty Ewangelii
2) odrębność tematyczna od reszty księgi (narodziny z dziewicy czy narodziny w Betlejem nie zostają wspomniane w kolejnych rozdziałach)
3) początek rozdziału 3. przypomina początki innych dzieł epoki
4) rozdział 3. Ewangelii Łukasza przypomina początek Ew. Marka, czyli wprowadzenie i chrzest Jezusa
5) genealogia Jezusa z rozdziału 3. pasuje tu jedynie, jeśli opisywany rozdział był pierwszym. W innym przypadku to poprzedzające dwa rozdziały, opisujące narodziny, powinny zawierać listę potomków Jezusa.
Czy rozdziały 1 i 2 Łukasza zostały dodane później? Analiza
AD 1.
Larry Hurtado odnotował: „Jak dobrze wiadomo badającym Ew. Łukasza, bardzo „semicka” greka z Łukasza 1-2, a w szczególności na wskroś judaistyczny ton i treść tych przemówień, skłoniła niektórych uczonych do zaproponowania, że zaprezentowana tutaj narracja Łukasza może pochodzić z czasów sprzed samego Łukasza, a przemówienia mogą pochodzić z przedchrześcijańskich kręgów pobożnych Żydów”.1
AD 2.
Autor Ewangelii nigdy nie opisuje kontaktów między Janem Chrzcicielem a Jezusem z perspektywy ich pokrewieństwa, które zostaje zarysowane w pierwszych rozdziałach.
Z drugiej strony istnieją ślady, które wskazują, że autor późniejszych rozdziałów był świadom narracji z rozdziałów 1. i 2. Józef zostaje przedstawiony jako „ojciec Jezusa”, ale z dopiskiem, „jak sądzono” (Łukasza 3:23). Z kolei Łukasza 4:13 zawiera informację, że Jezus wychował się w Nazarecie – nie ma informacji o samych narodzinach (te miały nastąpić , jak wynika z pierwszych rozdziałów, w Betlejem).
AD 3.
Jak zauważył Raymond Brown 2, „podobieństwa historiograficzne w innych pismach greckich sugerują, że Łukasza 3:1-2 mogło równie dobrze posłużyć jako pierwotne otwarcie Ewangelii Łukasza”.
AD. 4
Równie podobny jest 1. rozdział Ewangelii Jana, gdzie przed chrztem pojawia się właściwie jedynie poetycki wstęp w postaci hymnu o Logosie.
Ten sam autor, co piszący Ewangelię Łukasza, w relacji Dziejów Apostolskich nie wspomina o wydarzeniach z Łukasza 1-2, ale opisuje misję Jezusa jako tę, której świadkami byli apostołowie (” począwszy od chrztu Janowego aż do dnia, w którym został wzięty do nieba” – Dzieje 1:22).
AD. 5
Z drugiej strony genealogia Mojżesza nie pojawia się w momencie narodzin, ale później, kiedy zaczyna służbę.
