Spis treści
Jak wyglądała Świątynia Heroda: wstęp
Autorzy nagrania korzystali z pracy słynnego archeologa Leena Ritmayera, który zawarł wiele szczegółów architektonicznych w książce „The Quest”.
Jak wyglądała Świątynia Heroda: historia
Druga Świątynia (בֵּית־הַמִּקְדָּשׁ הַשֵּׁנִי, czyli bêṯ-hammikdāš haššēnî) była symbolem odrodzenia narodu żydowskiego, trwałości jego wiary i dowodem na trwanie w wierności Bogu Izraela. Odbudowana po powrocie z Babilonu, przeszła modernizację podczas panowania Heroda Wielkiego, stąd też popularna nazwa Świątynia Heroda.
Projekt architektoniczny, imponujący jak tamte czasy, budził wrażenie, co znalazło swoje odbicie np. w Nowym Testamencie. Kiedy Jezus miał wychodzić ze świątyni, Ewangelia Marka 13:1 odnotowuje słowa jednego z uczniów:
Nauczycielu , patrz , co za kamienie i jakie budowle
który prawdopodobnie przybył wraz z Jezusem z prowincjonalnej Galilei i był pod wrażeniem imponującej architektury.
Z kolei w Ewangelii Jana 2:20 przytacza scenę, kiedy duchowni żydowscy (których Jan nazywa „Judejczykami”) polemizowali z Jezusem i w odpowiedzi na twierdzenie Chrystusa przywołali fakt, jak długo trwał projekt przebudowy („Czterdzieści sześć lat budowano tę świątynię”).
Na nagraniu widzimy również otoczenie samej świątyni, w tym górujące nad okolicą Wzgórze Świątynne. Świątynia była umieszczona na ogromnej platformie, znacznie rozbudowanej podczas rządów Heroda. Ocenia się, że całość zabudowań czyniła z kompleksu świątynnego największe religijne sanktuarium starożytnego świata!
Wróćmy na chwilę do słów ucznia, będącego pod wrażeniem tego, co właśnie zobaczył. Jezus miał mu wtedy odpowiedzieć:
Widzisz te potężne budowle? Nie zostanie tu kamień na kamieniu, który by nie był zwalony (Marka 13:2)
Nie wiemy, czy to autentyczne słowa Jezusa (Ewangelia Marka, mimo że prawdopodobnie najwcześniejsza ze wszystkich ewangelii synoptycznych, powstała dużo później, być może już po zburzeniu Jerozolimy) i słowa w usta Jezusa mógł włożyć późniejszy redaktor. W każdym razie, stanowią one dobrą ilustrację tego, co stało się w 70 roku n.e., kiedy w kulminacyjnym punkcie I Wojny Żydowskiej świątynia została wręcz zrównana z ziemią przez wojska dowodzone przez Tytusa Flawiusza. Dlatego zamieszczone wideo stanowi wgląd do świata, którego już nie ma.
Tak, jak świątynia została zrównana z ziemią za sprawą cudzoziemca, podobnie jej budowę umożliwiła inicjatywa nie samego Izraelity, ale przywódcy Imperium Achemenidów, Cyrusa Wielkiego (a także jego syna i następcę, Kambyzesa II).
Za oficjalną datę poświęcenia świątyni uznaje się 516 rok, ale dalsze prace mogły toczyć się przez kolejne lata.
W Drugiej Świątyni brak było symboli, o których czytamy w Biblii, jak na przykład Arki Przymierza, Urim i Tummim, czy laski Aarona. I co najciekawsze, według Talmudu, w świątyni brak było Szekiny, czyli talmudycznego terminu na opisanie Bożej obecności, która, tak jak Ruach HaKodesz (Duch Święty), miała być w świątyni zburzonej przez Babilończyków.
Jak wyglądała Świątynia Heroda: co zobaczymy na nagraniu
Co dokładnie zobaczymy na nagraniu. Pierwsze sekundy to widok z Góry Oliwnej, a potem podążamy wraz z okiem kamery przez Dolinę Kidron. Później autor pokazuje nam wschodnią część świątynnego (0:15) i kolejno m.in.: bramę północną, południową i zachodnią ścianę. W 1:09 dostrzegamy Birket Israel, czyli zbiornik wodny, prawdopodobnie zbudowany przez Rzymian.
W 1:15 pojawia się Twierdza Antonia, zbudowana przez Heroda. Do wnętrza świątyni prowadziła potrójna brama (1:20) i chwilę później widzimy Stajnie Salomona.
Inne dzieło Heroda dostrzegamy w 1:58, kiedy pokazany zostaje Ha-staw ha-Malchuti, czyli królewski portyk – to być może tu doszło do tzw. oczyszczania świątyni przez Jezusa.
2:12 to kolejne miejsce, które możemy kojarzyć z Biblią, czyli krużganki Salomona (Jana 10:22 podaje: „Jezus zaś przechadzał się po świątyni, w krużganku Salomona”).
Przez Bramę Północną (2:27) dostajemy się na Ezrat HaNaszim, czyli Dziedziniec Kobiet. 2 Kronik 20:5 podaje: „Wtedy Jehoszafat stanął w zgromadzeniu Judy i Jerozolimy, w domu JHWH, przed nowym dziedzińcem”. Ów nowy dziedziniec jest identyfikowany przez Talmud właśnie jako Dziedziniec Kobiet.
Wraz z kolejnymi sekundami nagrania, coraz bardziej zbliżamy się do serca budowli, wchodząc przez bramę Nikanor (2:55), a chwilę później możemy jeszcze dostrzec, gdzie kapłani zabijali zwierzęta na ofiary dla Boga JHWH. Zaraz obok znajdował się ołtarz.
artykuł: Jak wyglądała Świątynia Heroda / na ilustracji z nagrania ołtarz zbudowany z nieociosanych kamieni, bo jak podaje Miszna Middot 4:1, “Kamienie rampy i kamienie ołtarza zostały wzięte z doliny Bet Kerem, gdzie zostały wydobyte spod dziewiczej ziemi i przywiezione stamtąd w postaci całych kamieni, nad którymi nie wzniesiono żadnego narzędzia żelaznego. Żelazo bowiem nawet przez dotknięcie czyni kamienie na ołtarz niezdatnymi do użycia, a przez skazę czyni je niezdatnymi pod każdym względem”.
Wejście do samej świątyni (3:25) kontrastuje z sylwetkami osób, pokazując skalę budowli. A jak jest w środku? Zapraszamy do zobaczenia całego wideo poniżej, zdradzimy tylko, że tym razem droga do miejsca zwanego Kodesz Hakodaszim nie jest dostępna tylko dla Najwyższego Kapłana, ale każdego z widzów 🙂
