Spis treści
List do Kolosan 1:15-20
On jest obrazem Boga niewidzialnego (Kolosan 1:15)
Słowo „εἰκών” (eikon) obraz ma bardzo podobne znaczenie do innego – „μορφή” (morphe) (por. Filipian 2:6). Jezus pytał:
I zapytał ich: Czyja to podobizna (obraz – NT Rakowski) i napis? (Mateusza 22:20; P. Ekum.)
Wizerunek na monecie stanowił jedynie graficzną reprezentację Cezara, a nie samym Cezarem; podobnie Chrystus nosi obraz Boga (jak pierwszy Adam stworzony na obraz Boga), nie będąc samym Bogiem.
Dla Pawła Bóg jest niewidzialny – Chrystus, będąc człowiekiem, jest z samej definicji widzialny. Chrystus jako widzialny reprezentant Boga daje nam poznać Go i Jego charakter, ale nie czyni z Chrystusa samego Boga.
Pierworodny wszelkiego stworzenia (Kolosan 1:15)
Bycie pierworodnym stanowi nie lada wyzwanie dla apologetów Trójcy – Chrystus jako stworzony jest nie do pogodzenia z tradycyjną doktryną. Tłumaczenie „praprzyczyna wszelkiego stworzenia” (B. Ewangeliczna) jest problematyczne; słowo πρωτότοκος (prototokos) może mieć znaczenie przenośne – w LXX zazwyczaj odnosi się do pierwszeństwa przy narodzinach, jednak w Wyjścia 4:22 i Jeremiasza 31:9 to naród jest pierworodnym, natomiast w Psalmie 89:27 to król zostaje ustanowiony pierworodnym – te trzy przykłady wskazują na pierwszeństwo niekoniecznie w kontekście biologicznym.
Jednak takie odczytanie słowa w Kolosan 1:15 powoduje, że preegzystencja Chrystusa nie jest osią sporu, co dla czytelników Nowego Testamentu (zrodzenie Syna następuje przy zmartwychwstaniu, a nie w nigdzie niewymienionym momencie przed narodzinami w Betlejem – Dzieje 13:33: „Bóg na nas jako ich potomkach spełnił tę obietnicę zmartwychwskrzeszając Jezusa. Tak też jest napisane w Psalmie drugim który mówi: Ty jesteś moim Synem. Ja dziś zrodziłem Ciebie”)
„wszystko przez Niego i dla Niego zostało stworzone” (Kolosan 1:16)
διά (dia) przez i εἰς (eis) – dla – nawet jeśli odczytywane w kontekście stworzenia z Ks. Rodzaju (por. akapit Nowe stworzenie poniżej) wskazują, że Chrystus był instrumentem działania Stwórcy (διά z biernikiem oznacza także „ze względu na niego, tutaj z dopełniaczem, więc takie tłumaczenie jest mniej prawdopodobne, por. Nowa Biblia Gdańska i ” z powodu Niego”).
On też jest przed wszystkim (Kolosan 1:17)
Greckie „πρό” (przed) nie musi oznaczać lokalizacji w czasie, ale hierarchię ważności – Jezus zostaje uczyniony Panem (por. Dzieje 2:36). Zwraca uwagę czas teraźniejszy – „on jest przed wszystkim” (αὐτός ἐστιν πρὸ πάντων); Paweł nie ma tu na myśli preegzystencji, ale wywyższenie Chrystusa. Katolicka Biblia Warszawsko-Praska i „On zaś sam istniał, nim cokolwiek zaistniało” to pójście dalej niż mówi wprost grecki tekst. Natomiast dobrze ducha tekstu oddaje inne katolickie tłumaczenie E. Dąbrowskiego – „On stoi na czele wszystkiego”.
Aby, w Nim zamieszkała cała pełnia (Kolosan 1:19)
Biblia Warszawska (1975 r.) dodaje do tekstu „pełnia boskości„, czego brak w tekście greckim. Natomiast taka fraza znajduje się w dalszej części tekstu – Kolosan 2:9:
W Nim bowiem mieszka cieleśnie cała pełnia boskości (τὸ πλήρωμα τῆς θεότητος)
Porównaj: podobne słowa skierowane do społeczności wierzących (Efezjan 3:19):
i poznali tę przewyższającą wszelkie poznanie miłość Chrystusa; abyście zostali napełnieni całkowitą pełnią Boga (τὸ πλήρωμα τοῦ θεοῦ).
Kolosan 1:15-20: nowe stworzenie
Temat Nowego stworzenia to stały element teologii Pawła, por.:
* 2 Koryntian 5:17
* Galacjan 6:15
* Efezjan 2:10
* Efezjan 2:14-15
* Efezjan 4:24
* Kolosan 3:10
Zwróćmy uwagę szczególnie na ostatni werset, który również pochodzi z Listu do Kolosan:
a przyoblekli nowego, który wciąż się odnawia ku głębszemu poznaniu [Boga], na obraz Tego, który go stworzył.
Nowe narodzenie człowieka to rzeczywistość, której Paweł poświęca dużo miejsca, również w Kolosan 1.
