O pierwszym przymierzu. List do Hebrajczyków 9:1 [komentarze]

Werset odczytywany słowo po słowie w grece ma: „Wprawdzie i w pierwszym były przepisy dotyczące służenia Bogu oraz ziemskie świętych”. W przeciwieństwie do zdecydowanej większości przekładów słowo „pierwszy” zostaje uzupełnione nie przez „przymierze”, ale przez „kapłaństwo” przez przekład ks. Dąbrowskiego. Czy to słuszna decyzja?

Słowo przymierze (διαθήκη/diathyke) występuje 12 razy w Liście do Hebrajczyków: kolejno w Hebrajczyków 7:22, 8:6, 8:8, 8:9, 8:10, 9:4, 9:15, 9:16, 9:17, 9:20, 10:16, 10:29 (patrząc na interesujący nas kontekst). Natomiast „kapłaństwo” (ἱερωσύνη/hierosyne) 4 razy – i tylko w rozdziale 7. – najpóźniej w Hebrajczyków 7:24. Tak więc słowo kapłaństwo wydaje się niezbyt współgrać z kontekstem bliższym (oczywistym jest, że kapłaństwo było częścią pierwszego przymierza, ale autor Listu może pisać szerzej – patrz poniżej).

Ostatni przed Hebrajczyków 9:1 werset zawierający słowo „diathyke” (przymierze) to Hebrajczyków 8:10, który brzmi:

We właściwym czasie – mówi Pan – zawrę z ludem Izraela inne Przymierze: utrwalę moje Prawa w ich umyśle i zapiszę je w ich sercach. Ja będę ich Bogiem, a oni będą moim ludem

To cytat z Jeremiasza 31:33 jasno mówiący o „przymierzu”. Kiedy spojrzymy na List do Hebrajczyków bez podziału na wersety i rozdziały,  słowo „przymierze” dzieli od interesującego nas fragmentu niewiele (w tradycyjnym podziale 3 wersety, które rozwija myśl z Hebrajczyków 8:10:

Tymczasem, ganiąc ich, mówi: Oto nadchodzą dni, mówi Pan, gdy zawrę z domem Izraela i z domem Judy nowe  przymierze . Nie takie  przymierze , jakie zawarłem z ich ojcami w dniu, gdy ująłem ich za rękę, aby ich wyprowadzić z ziemi Egiptu. Ponieważ oni nie wytrwali w moim  przymierzu , ja też przestałem o nich dbać, mówi Pan. Takie zaś jest  przymierze , które zawrę z domem Izraela po tych dniach, mówi Pan: Dam moje prawa w ich umysły i wypiszę je na ich sercach. I będę im Bogiem, a oni będą mi ludem.

 I nikt nie będzie uczył swego bliźniego ani nikt swego brata, mówiąc: Poznaj Pana, bo wszyscy będą mnie znali, od najmniejszego aż do największego z nich. Będę bowiem łaskawy dla ich występków, a ich grzechów i nieprawości więcej nie wspomnę. A gdy mówi „nowe”, uznaje pierwsze za przedawnione; a to, co się przedawnia i starzeje, bliskie jest zaniku . Wprawdzie i pierwsze  przymierze   miało przepisy o służbie Bożej oraz ziemską świątynię. [UBG]

Na żółto zaznaczyliśmy ostatni werset ze słowem „przymierze” aż do Hebrajczyków 9:1

Dodatkowo, omawiany werset zawiera słowo „pierwsze…”, co kieruje nas do fragmentu trochę wcześniejszego – Hebrajczyków 8:7-8:

(7) Gdyby bowiem to pierwsze było nienaganne, to nie szukano by miejsca na drugie. (8) Tymczasem, ganiąc ich, mówi: Oto nadchodzą dni, mówi Pan, gdy zawrę z domem Izraela i z domem Judy nowe przymierze.

Fragment zawiera słowo „pierwsze” (i drugie) w kontekście przymierza, co współgra z kontekstem Hebrajczyków 9:1.

Podsumowując, wybór innego słowa niż „przymierze”, które autor miał na myśli pisząc werset 9:1, wydaje się problematyczny.